1.Inleiding

2. Die Nederlands van vandag

“Een taal is een fictie die waarheid wordt door de mensen die in haar geloven. Als niemand zou accepteren dat het Nederlands bestond, had het Nederlands ook niet bestaan. De mensen zouden nog allemaal praten en ze zouden hun buren kunnen verstaan, en met enige moeite zouden Mechelaars ook nog wel kunnen communiceren met Meppelaars, maar er zou geen reden zijn om te zeggen dat dit kwam doordat ze ‘dezelfde’ taal spraken.

Het Nederlands is helemaal geen eenheid. Er is wel een standaardtaal, maar die is natuurlijk bedacht door precies de mensen die geloofden in die eenheid. En zelfs die standaardtaal is voortdurend in beweging, waarbij de beweging in Meppel ook nog eens niet precies dezelfde kant opgaat als in Mechelen.” (Marc van Oostendorp, 29 Nov 2019. –  https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/een-auteur-die-de-taal-redt-door-erin-te-snijden/ 

 

2.1 Nederlands sedert 1700

 

2.1.1 Die geskiedenis van Nederland

 

• “We live with about 17 millions other dutchmen on a small piece of land (41,543 km2) in North-west Europe.
• We mostly live below sea-level, but we are famous for our dykes (a levee, not the lesbians, but we are proud of them too)
• The dutch men are the tallest in the world (https://www.bbc.com/news/science-environment-36888541). So we have a good view on the rest of you
• We are among the happiest people in the world. Why The Dutch Are The Happiest People In The World
• We have the happiest kids in the world. (https://www.telegraph.co.uk/family/parenting/raise-worlds-happiest-children-time-went-dutch/)  
• We are one ranked among the finest democracies in the world. (https://en.wikipedia.org/wiki/Democracy_Index) 
• We are ranked in the top 3 of countries when it comes to press freedom. (https://freedomhouse.org/report/freedom-press/freedom-press-2017) 
• We are economically one of the most competitive countries in the world. On the Global Competitiveness Index 2017 we are ranked 4th, just after Switserland, US and Singapore. (http://reports.weforum.org/global-competitiveness-index-2017-2018/countryeconomy-profiles/#economy=NLD) 
• We have an incredible GDP for such a tiny country. Bigger than large countries like – completely for example – Turkey. (https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(nominal)) 
• Economic growth was 2.1% in 2016 with a budget surplus of 3 billion euro. The same growth is expected in the next few years.
• In terms of agricultural exports, the Netherlands is second biggest export country in the world (in absolute numbers) only to the US. Germany ranked third, followed by Brazil and France. We are the number 1 exporter to the world for live trees, plants, bulbs, roots and cut flowers. (http://japan.nlembassy.org/news/2016/06/the-netherlands-the-worlds-second-largest-exporter-of-agri-food.html) 
• When it comes to watermanagement, nobody does that better then the Netherlands. It’s logical since large parts of dutch soil is actually lower then the sea. Our Delta Works are famous. Another example is the $2.8 billion Room for the River project. Dutch drinking water and our drinking water system are among the best in the world; the quality equals the quality of bottled water, but is much cheaper.
• We have an incredible sports culture for such a small country. In the last summer Olympics we ranked 11th on the medal table and 5th in both last two winter Olympics. Turkey – for example – ranked 41th in Rio and did not win any medal in PyeongChang and Sochi.
• We are the only country in the world cup finals more then once (three times) to never win it 
• We are one of the most multicultural countries in the world. (https://theculturetrip.com/north…)
• The Netherlands are one of the most liberal countries in the world on the subject of sex. Sex here is about respect, intimacy, safety as well as fun. You may love whoever you want here (if he or she wants you as well), as long as you and your adult partner protect each others boundaries. Same-sex-love is fine here. The Netherlands was the first country in the world to legalize gay marriage (the Netherlands legalized same-sex civil unions in 1998 and gay marriage in 2001).
• Prostitution is legal as well (as everybody in the world seems to know); you need a permit though. Health and safety inspections are held on a regular base.
• Already in kindergarten children are being educated about sexuality. We consider sexual development a normal process that all young people experience, and they have the right to frank, trustworthy information on the subject. Not without reward, the birth rate among teenagers in the Netherlands is one of the lowest in the world. The same counts for abortion and sexual diseases/HIV.
• Our view on drugs (alcohol, cannabis, xtc etc) is more practical then dogmatic: we have chosen the skill-oriented method to educate people about drug usage, an approach which involves making choices, solving conflicts and employing resilience; such as dealing with emotions and resisting group pressure. This approach has proved to be the most effective: drugs are used less in the Netherlands then most of the surrounding countries and certainly then in the US.
• Two-thirds of people in Netherlands have no religious faith. (https://www.dutchnews.nl/news/2016/03/two-thirds-of-people-in-netherlands-have-no-religious-faith/ We are a bunch of atheist but with a big respect for religious freedom. 
• Dutch healthcare is one of the best in the world (The Netherlands continues to have the best health care system in the EU) and affordable. Given or take, it costs a 4 member family $50 a week. People who can’t afford it get an allowance.
• In the international university Rankings we have 8 universities in the top 100, just behind Germany, UK and the US. (https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings)” 

 

(M. Geleijnse, 2018. https://www.quora.com/Can-you-explain-the-situation-in-Netherlands)

 

Bejczy 2010. Een kennismaking met die Nederlandse geschiedenis. 

Blok, D.P. (red.) 1977-1983. Algemene Geschiedenis der Nederlanden. 

Blok, P.J. 1923. Geschiedenis van het Nederlandsche volk. 4 dele. http://dbnl.nl/tekst/blok013gesc00_01/ 

Blokker e.a. 1999. Nederland in een handomdraai. De vaderlandse geschiedenis in jaartallen.

Blokker e.a. 1999. Nederland in een handomdraai. De vaderlandse geschiedenis in jaartallen.

De Boer, D.M. 2001. Holland en de Hollanders. 

Dematons 2012. Nederland. (Prenteboek, oor alles wat Nederland Nederlands maak.)

Janssen e.a. (reds.) 1996. De gouden delta der Lage Landen. Twintig eeuwen beschaving tussen Seine en Rijn. 

Kleinpaste 2013. Nederland als vervlogen droom.

Lademacher 1993. Geschiedenis van Nederland. 

Mak 1991. Geschiedenis van Nederland in meer dan honderd ooggetuigenverslagen.

Rietbergen 2007. Geschiedenis van Nederland in vogelvlucht: Van prehistorie tot heden.

Te Velde & Haks 2014. Oranje Onder. (Oor die Huis van Oranje en die impak op die Nederlandse samelewing.)

Van der Ham 2013. De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen.

Van der Horst, H. 2005. Nederland, de vaderlandse geschiedenis van prehistorie tot nu.

Van der Horst, H. 2013. De mooiste jaren van Nederland. 

Van der Steen 2013. Ware grootheid, schamele kleinte: twee eeuwen Nederland. 

Van Deursen 2006. De last van veel geluk. Geschiedenis van Nederland 1555-1702. 

Verwey, G. 1983. Geschiedenis van Nederland. Lewensverhaal van zijn bevolking.

Verwey, G. 1987a. Geschiedenis van Nederland. Lewensverhaal van zijn bevolking. Deel 1. Wording van een land.

Verwey, G. 1987b. Geschiedenis van Nederland. Lewensverhaal van zijn bevolking. Deel 2. Groei van een republiek. 

Vossestein 2012. Pas op, Nederlanders: over een volk dat minder gewoon is dan het zelf denkt. (Oor die tipiese Nederlandse manier van doen.)

 

De Rooi e.a. 2012. The Dutch I presume? Icons of the Netherlands.

“10 key periods in history which made the Netherlands what it is today” –  http://www.dutchnews.nl/features/2016/08/dutch-history-in-leaps-and-bounds/ 

 

Mijts, E. 2017. “Nederlands op Aruba” – https://www.youtube.com/watch?v=iI9OLIcfYjs&feature=youtu.be 

 

Daar is ook etlike webblaaie waar meer inligting hieroor gekry sal kan word, soos die volgende:

 

• Wikipedia 2013 (96). Nederland.

• De canon van Nederland – http://www.entoen.nu/

• Geheugen van Nederland – http://www.geheugenvannederland.nl/

• NEON (Nederlands Online) – http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/nl/ 
• NEON 2013f. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Feiten en cijfers. 

 

Aanvullende bronne

 

Scholtz, L. 2014g. Nederlanders is waardig in hul verdriet.

Scholtz, L. 2018. Dit kan ons by Nederland leer. Die Burger, 9 Mei 2018.  https://www.netwerk24.com/Stemme/Menings/dit-kan-ons-by-nederland-leer-20180509 

 

Barends e.a. (reds.) 2005. Het Nederlandse landschap. Een historisch-geografische benadering.

Beelen, H. 2004. Tolerantie tegenover vreemdelingen. Een national deugde in historische perspectief, bl. 18-32.

Lecoutere & Grootaers 1948. Inleiding tot de Taalkunde en tot de Geschiedenis van het Nederlandsch, bl. 327-337.

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstuk 12.)

 

Willemyns 2013. Dutch. Biography of a language.

 

Dessing, M. 2017. Ieder vuurt je moet worden aangewakkerd. Staat van die Unie over Nederlands in de wereld. Ons Erfdeel, 60(1): 12-19.

Het Nieuwsblad 2019. Nederland wil af van bijnaam ‘Holland’ (en heeft daar zelfs 200.000 euro voor over). Geplaas 28 Des. 2019. https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20191228_04785313  

Meertens Instituut 2019. Vragen over Zwarte Piet. Geplaas 30 Nov. 2019. https://www.meertens.knaw.nl/cms/nl/onderzoek/faq/145825-vragen-over-zwarte-piet?fb (Hanteer van vrae o0r wie en wat Zwarte Piet is/was.)

Stokvis, P. 2019. Nederlanders bekeken. cultuurverschillen en nationale identiteit. Aspekt.

Van der Sijs, N. 2019. Nederlanders en Vlamingen houden wél vast aan hun taal! Geplaas 15 Nov. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/nederlanders-en-vlamingen-houden-wel-vast-aan-hun-taal/?sfns=mo 

Van Wonderen, M. 2020. Treurtrips, (Her)ontdek Nederland, Inclusief tips en kaarten met inspirerende fiets-, wandel- en scootmobielroutes. Amsterdam: Rubinstein. (Vir ‘n bespreking vgl. De Wit, H.J. 2020. Treurtrips: De schoonheid van lelijk Nederland. Geplaas 21 Julie 2020. https://www.litnet.co.za/de-schoonheid-van-lelijk-nederland/)

 

Internetskakels

 

NEON 2013f. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Feiten en cijfers. 

Wikipedia 2013zz. Nederlandse Antillen.

Wikipedia 2013 (96). Nederland.

Wikipedia 2013 (125). Geschiedenis van Nederland.

Wikipedia 2014 (152). Koninkrijk der Nederlanden.

 

• Die Nederlandse  volkslied: Het Wilhelmus

 

https://af.wikipedia.org/wiki/Wilhelmus_van_Nassouwe

https://www.youtube.com/watch?v=2C3ZtkawLMw

 

2.1.2 Vlaandere en België

 

“… België (is) een fascinerend land. Door zijn eigen samenstelling is het een ideaal laboratorium voor al wie in sociologie en maatschappelijke ontwikkelingen geïnteresseerd is. Alle tegenstelling die je binnen Europa opmerkt, vind je in de Belgische samenleving terug.” (Comer 2014: 43)

 

“Duitsland, Nederland en Vlaanderen vormen een driehoek waarin het taalgebruik erg verschilt. Vlaanderen is het overgangsgebied tussen het zakelijke Duits en Noord-Nederlands, en het romantische Frans.” (Comer 2014: 42)

“In Nederland en Vlaanderen spreken we dezelfde taal. Althans, dat denken we. Hoewel we veel ‘Nederlands’ delen, zijn beide ‘Nederlandsen’ niet helemaal identiek. Die grote verschillen en nuances in uitspraak en woordenschat zorgen voor hilariteit, ergernis, discussies en soms misverstanden en onbegrip. Betekent ‘Wat een enerverende dag’ wel hetzelfde in Nederland en Vlaanderen? In welke volgorde kun je de werkwoorden ‘moeten’, ‘hebben’ en ‘gedaan’ op het einde van een bijzin plaatsen? Kun je spreektalige woorden als het Vlaamse ‘goesting’ en het Nederlandse ‘optyfen’ wel in geschreven teksten gebruiken? Hoe Vlaams mag je tekst zijn voor een Nederlands publiek en omgekeerd, hoe Nederlands voor Vlaamse lezers? En bestaat een neutrale Nederlandse tekst voor het hele taalgebied wel?” (https://www.neerlandistiek.nl/2020/09/buurtaal-een-praktische-gids-voor-het-nederlands-in-belgie-en-nederland/_ 

 

Comer 2014. Marion Schmitz: België is een idea sociologisch laboratorium, bl. 42-44.

Daan 2004. Vlaams en Nederlands, bl. 245-248.

Deprez & Vos (reds.) 1999. Nationalisme in België. Identiteiten in beweging.

Deprez 2011. Taal en nationale identiteit in België, bl. 59-68. 

De Schryver & De Saedeleer 2014. Vlaamse volksvertegenwoordigers kiezen voor meer Belgisch-Nederlands, bl. 45-47.

De Vooys 1975. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstukke VIII en X.)

Ghyselen & Van Keymeulen 2014. Dialectcompetentie en functionaliteit van het dialect in Vlaanderen anno 2013.

Goossens, J. 2009. De toekomst van het Nederlands in Vlaanderen, bl. 3-13.

Haeseryn 2004. Belgisch Nederlands voor Vlamingen, bl. 481-490.

Hagen, T. 2003. Verdeeld domein. Enkele taalpolitieke geschilpunten tussen Nederland en Vlaanderen, bl. 164-171.

Huylebrouck 1991a. Waarom werd het Portugees een wereldtaal en het Nederlands niet? (deel 1) Koloniale en linguïstische expansie. 

Huylebrouck 1991b. Waarom werd het Portugees een wereldtaal en het Nederlands niet? (deel 2) Gemiste kansen of de logica van de geschiedenis. 

Luminet (red.) 2012. België – Belgique. Eén staat, twee collectieve geheugen.

Permentier & Schutz 2015. Typisch Vlaams.

Raskin 2012. De Taalgrens. Of wat de Belgen zowel verbindt als verdeelt.

Rombouts 1990. Vloeiend Vlaams. Zuidnederlands voor beginners en gevorderden.

Van Hoof 2015. De Vlaamse taalstrijd, bl. 66-71.

Van Hoof & Jaspers 2012. Hyperstandaardisering, bl. 97-125. 

Vankersschaever & Vantyghem 2010. ‘Zolang we elkaar maar verstaan.’

Van Oostendorp 2012c. Onnederlandse Nederlands vol puisten en kraters. Nederlanders over het Nederlands in Vlaandere, bl. 17-19.

Van Meurs 2013. Tussentaal en Standaardnederlands: een taalattitude-onderzoek bij niet-moedertaalsprekers van het Nederlands in Vlaanderen.

Van Velthoven 2012. Franstaligen tegen Vlamingen. Hoe België als natie mislukte.

Verbeken 2012. Grand Central Belge. Voetreis deur een verdwijnend land.

Wielenga 2012. Geschiedenis van Nederland. Van de Opstand tot heden.

Wilmots & De Rooij (reds.) 1978. Voor wie Nederland en Vlaanderen wil leren kennen.

Witte & Van Velthoven 2010. Strijden om taal. De Belgische taalkwestie in historisch perspectief. 

 

Scholtz, L. 1987. Taalstryd vlam weer op in België, bl. 11. 

 

Van de Velde e.a. 2010. Will Dutch become Flemish? Autonomous developments in Belgian Dutch, bl. 385-416. (Sien veral die bespreking van die afdeling “Why did Dutch become Flemish”, bl. 386-387.)

Mason 2016. 30 reasons why you must keep visiting Belgium. (ʼn Aanduiding van gewilde toeristebestemmings in België.)

Sys, M. 2017. Vlaamse proffen spreek je zelden aan. NRC Handelsblad, 25 Mei 2017. https://www.nrc.nl/nieuws/2017/05/25/vlaamse-proffen-spreek-je-zelden-aan-10157340-a1560439 

Vandevoorde, H. (red.) 2017. Hoe Vlaming te zijn? Zes teksten van Jozef Deleu, August Vermeylen. Antwerpen: Polis.

Van Rooy, W. 2017. De onmogelijke relatie van de Vlaming met het Nederlands. Geplaas 15 Junie 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/06/de-onmogelijke-relatie-van-de-vlaming-met-het-nederlands/ 

 

Ooms, M  2020. Buurtaal. Een praktische gids voor het Nederlands in België en Nederland. Amsterdam: Uitgeverij Sterck & de Vreese. https://www.neerlandistiek.nl/2020/09/buurtaal-een-praktische-gids-voor-het-nederlands-in-belgie-en-nederland/ 

Van Overmeire, K.; T. Roggeman & M. Vanderbeke 2018. Honderd keer Vlaanderen. Straffe verhalen over het volk tussen Noordzee en Maas. Doorbraakboeken.

 

Internetskakels

 

NEON 2013c. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: De standaardisering van het Nederlands in België. 

NEON 2013d. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Belgisch Nederlands. 

NEON 2013e. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Het Nederlands in België. 

NEON 2013f. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Feiten en cijfers. 

 

Oor Verkawelingsvlaams

 

De Caluwe e.a. (reds.) 2013. Tussentaal. Over de talige ruimte tussen dialect en standaardtaal in Vlaanderen.

Cajot 2012. Waarom het Verkawelingsvlaams onvermijdelijk was, bl. 39-66.

De Ruyter, K. 2013. Vlaming spreek nog aardig mondje dialect, bl. 10-11.

Devos, F. 2014. Aspecten van tussentaal in Vlaanderen, bl. 80. 

Ghyselen, A-S. 2015. Stabilisering van tussentaal. 

Lybaert 2014. Tussentaal: is de inspanning belangrijker dan het resultaat?, bl. 76-78.

Ooms, M. 2014. Het huis van wantrouen.

Plevoets 2008. Tussen spreek- en standaardtaal. Een corpusgebaseerd onderzoek naar de situationele, regionale en sociale verspreiding van enkele morfosyntactische verschijnselen uit het gesproken Belgisch-Nederlands. 

Vancompernolle 2012. Normgevoeligheid. Attitude van Vlaamse jongeren ten aanzien van het Standaardnederlands, de tussentaal en het dialect.

Van Oostendorp 2016c. Tussentaal, een ruimte die zich vult, bl. 89-91.

Vervaeke 2014. Actie tegen onverstaanbare Vlaamse ‘tussentaal’ op televisie.

 

Lybaert, C. &. L. Tyberghien 2018. De positie van Het Standaardnederlands en tussentaal in Vlaanderen. Opvattingen van Tieltse jongeren. Nederlandse Taalkunde, 23 (3): 255-292..

Van den Berg, R. & G. Wijngaards 2017. Expeditie Boer Zoekt Vrouw. Geplaas 15. Aug. 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/08/expeditie-boer-zoekt-vrouw/

 

Internetskakels

 

Wikipedia 2013 (117). Tussentaal. 

http://www.vlaamsetaal.be/bericht/42/geert-van-istendael-over-verkavelingsvlaams 

 

Aanvullende bronne

 

Van Zyl, A. 2014. Wat is die verband tussen Afrikaans en Vlaams?

 

Beelen e.a. 1993. Geschiedenis van de Vlaamse Ontvoogding.

Deprez 2011. Taal en nationale identiteit in België, bl. 59-68. 

De Schryver 2015 Hoe Vlaams is het Standaardnederlands van taalprofessionelen?, bl. 6-9.

De Schryver & De Saedeleer 2014. Vlaamse volksvertegenwoordigers kiezen voor meer Belgisch-Nederlands, bl. 45-47.

Van der Horst, J.M.1994. Over de geschiedenis van het Nederlands, bl. 169-175.

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstukke 12-13.)

 

Internetskakels

 

NEON 2013c. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: De standaardisering van het Nederlands in België. 

NEON 2013d. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Belgisch Nederlands. 

NEON 2013e. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Het Nederlands in België. 

NEON 2013f. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Feiten en cijfers. 

Wikipedia 2013e. Nederlands.

Wikipedia 2013vvv. Vlaanderen. 

Wikipedia 2013www. Lage Landen.

Wikipedia 2013yyy. België.

Wikipedia 2013 (40). Geschiedenis van het Nederlands.

Wikipedia 2013 (96). Nederland. 

Wikipedia 2013 (97). Nederlandse literatuur. 

Wikipedia 2013 (98). Vlaams.

Wikipedia 2013 (99). Vlaamse literatuur.

Wikipedia 2013 (117). Tussentaal.

 

2.1.3 Die Nederlandse taal

 

“Want het Nederlands ís helemaal geen kleine taal. Gemeten naar het aantal moedertaalsprekers staat het Nederlands ergens rond plaats 50 – van de naar schatting 6.000 talen die er zijn. Bovendien studeren wereldwijd nog eens ruim 14.000 studenten Nederlands, aan meer dan 200 universiteiten in 45 landen. Nederlands is dus een wereldtaal met een mondiaal (opleidings)netwerk.” (Lars Bernaerts, Iris van Erve, Jan Konst, Henriette Louwerse, Jelica Novakovic, Els Stronks  en Johan Vanparys 2019. Stop met dat ge-Calimero, Nederlands is geen kleine taal. Geplaas 27 Maart 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/03/stop-met-dat-ge-calimero-nederlands-is-geen-kleine-taal/) 

 

Kyk: The Dutch language: https://www.youtube.com/watch?v=rBbQW1KzWQA

 

2.1.3.1    Standaardnederlands 

 

Uyttendaele. J. 2017. Standaardnederlands op school. Geplaas 3 Julie 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/07/standaardnederlands-op-school/ 

 

2.1.3.2 Waar word Nederlands gepraat?

 

Dessing, M. 2017. Ieder vuurtje moet worden aangewakkerd. Staat van de Unie 1 over Nederlands in de wêreld. Ons Erfdeel, 60 (1): 12-19.

Louwerse, H. 2018. Het is de hoogste tijd dat we Nederlands als wereldtaal gaan zien. Ons Erfdeel, 61(2): 11-18.

Van der Sijs, N. 2019. Nederlanders en Vlamingen houden wél vast aan hun taal! Geplaas 15 Nov. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/nederlanders-en-vlamingen-houden-wel-vast-aan-hun-taal/?sfns=mo

 

2.1.3.3 Nederlands as akademiese onderwerp

 

Lars Bernaerts, Iris van Erve, Jan Konst, Henriette Louwerse, Jelica Novakovic, Els Stronks  en Johan Vanparys 2019. Stop met dat ge-Calimero, Nederlands is geen kleine taal. Geplaas 27 Maart 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/03/stop-met-dat-ge-calimero-nederlands-is-geen-kleine-taal/

 

“De studie Nederlandse taal- en letterkunde loopt leeg, met het gevaar dat het Nederlands een statusloos taaltje wordt. Hoe kon het zo ver komen? En vooral: hoe keren we het tij?” (https://www.groene.nl/artikel/de-hollandsche-welsprekend-heid)

 

Glorie, I. 2019. Frieda Steurs (INT): “Een taal die niet digitaal ondersteund wordt, gaat dood”, Geplaas 7 Febr. 2019. https://voertaal.nu/frieda-steurs-int-een-taal-die-niet-digitaal-ondersteund-wordt-gaat-dood/

IVN 2017.  De Staat van het Nederlands in de wereld. Veldonderzoek van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. Gepubliseer 4 Des. 2017. https://www.ivn.nu/rapport-115 

Jansen, M. & N. van der Sijs 2017. Staat het Nederlands stevig in zijn schoenen? De toekomst van het Nederlands. Onze Taal, 86(5).

Redactie De Volkskrant 2019. Kamerleden, de toekomst van het Nederlands ligt in uw handen. De Volkskrant, 29 Maart 2019. https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/kamerleden-de-toekomst-van-het-nederlands-ligt-in-uw-handen~b89508ac/ 

Schoonen, W. 2018. Nederlandse taal verdient meer zorg. Trouw, 3 Febr. 2018, bl. 7.

Segers, M. 2018. Europese taaltragiek. De Groene Amsterdammer, 30 Mei 2018. https://www.groene.nl/artikel/europese-taaltragiek 

Van Paassen, D. 2019. De Hollandsche Welsprekend-heid. De Groene Amsterdammer, 19 Jan. 2019.  https://www.groene.nl/artikel/de-hollandsche-welsprekend-heid 

Wagendorp, B. 2019. De enige manier om Nederlands weer sexy te maken, is een radicale terugkeer naar de literatuur. De Volkskrant, 25 Febr. 2019. https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/de-enige-manier-om-nederlands-weer-sexy-te-maken-is-een-radicale-terugkeer-naar-de-literatuur~be76f274/

 

2.1.3.4 Nederlandse variasie

 

• Bronne oor die variasie in/van Nederlands

 

“En ik zeg nu wel ons Nederlands, maar zeventien (sorry, 23) miljoen mensen spreken niet exact hetzelfde Nederlands. We hebben afhankelijk van waar we opgroeien, de mensen met wie we omgaan, en waar we wonen en werken, allemaal een iets ander Nederlands. En dat merken Taalkundigen keer op keer als we mensen vragen naar hun intuïties over bepaalde taalconstructies: die verschillen fors. Er is dus niet één Nederlands, er zijn een heleboel Nederlandsen—merk op dat ik niet zeg variaties van het Nederlands, want dat veronderstelt nog altijd één gemeenschappelijke taal! (Ik neem hierin een iets ander perspectief in dan bijvoorbeeld Haeseryn en collega’s en Broekhuis en collega’s die wel uitgaan van variaties op een standaardtaal, maar dat is niet cruciaal.) En geen enkel Nederlands is inherent correcter dan een ander Nederlands. Er is geen natuurwet die bepaalt hoe het Nederlands eruit moet zien; taal behoort aan een gemeenschap.” (L. Seuren 2019 in https://www.neerlandistiek.nl/2019/02/waarom-maken-taalkundigen-zich-niet-druk-over-correct-taalgebruik/)

 

Bennis 2003. Hoeveel talen telt het Nederlands? Over taalvariatie en taalbeleid, bl. 25-34.

Comer 2013a. Jacques van Keymeulen: ‘Dialect is de moeder van de standaardtaal.’, bl. 98-100.

Cornips 2012. Eigen en vreemd. Meertaligheid in Nederlands. 

Daan 2000. Geschiedenis van de dialectgeografie in het Nederlandse taalgebied. Rondom Kloeke en het Dialectenbureau.

Entjes 1974. Dialecten in Nederland. 

Goossens, J. 1977. Inleiding tot de Nederlandse Dialectologie.

Goossens, J. 1987. Het gebruik van dialect en Algemeen Nederlands en die evolutie ervan.

Goossens, J. 2008. Dialectgeografische grondslagen van een Nederlandse taalgeschiedenis.

Grezel 1998. Cor van Bree: ‘Elke variant is gerechtvaardigd.’ 

Hagen, A.M. 1998a. Groepsportret van het Nederlands: de standaardtaal, bl. 15-22.

Hagen, A.M. 1998b. Groepsportret van het Nederlands: de -lecten, bl. 23-30.

Jansen, F. & L. Gijsbers (reds.) 1998. Kris Kras door het Nederlands.

Pinget e.a. 2014. Standaardnederlands met een accent – Herkenning en evaluatie van regionaal gekleurd Standaardnederlands in Nederland, bl. 3-45. 

Reker 2003. Beschaafd en plat – zó zien we dat? De relatie tussen Nederlands en de streektalen in de twintigste eeu, bl. 95-106.

Scholtmeijer 2006. Hoe staat het met het Nederlandse dialect?, bl. 211-219.

Sleumer (red.) 2013. Schrijvers op streek. 

Stroop, J. 1998b. Weg standaardtaal, bl. 107-114.

Van Daele & Van Keymeulen 2016. Een website over taalvariatie in de Lage Landen.

Van der Sijs 2009. Yankees, cookies en dollars. De invloed van het Nederlands op de Noord-Amerikaanse talen. 

Van der Sijs 2013. Jo Daan en het Amerikaans-Nederlands.

Van der Sijs 2014. Systematisch onderzoek naar Nederlandse contactvariëteiten. 

Van der Sijs 2015. Kaarten in kaart gebracht, bl. 27-31.

Van der Sijs (red.) 2014. De Kaartenbank. Over taal en cultuur.

Van der Sijs & Verhoef 2004. Taal als mensenwerk. Het ontstaan van het ABN. (Hoofstuk 10.)

Van Ginneken, J. & H.J. Endepols 1917. De regenboogkleuren van Nederlands taal. (ʼn Belangrike ouer bron.) 

Weijnen, A.A. 1966b. Nederlandse dialectkunde. 

Wikipedia 2014 (162). Nederlandse dialecten.

 

Bennis, H. 2012. Hoeveel dialecten heeft het Nederlands? http://www.taalcanon.nl/vragen/hoeveel-dialecten-heeft-het-nederlands/ 

Cornips, L. & R. van Houten 2019. De staat van het Limburgs. Subtiele verschillen weerspiegelen taalpolitieke opvattingen over het Limburgs. Geplaas 18 Nov. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/de-staat-van-het-limburgs/ 

Stroop, J. 2012. De dialecten van het Nederlands. Okt. 2012. https://www.nemokennislink.nl/publicaties/de-dialecten-van-het-nederlands/ 

Swanenberg, J. 2012. Sterven de Nederlandse dialecten uit? Okt. 2012. http://www.taalcanon.nl/vragen/sterven-de-nederlandse-dialecten-uit/

Van Oostendorp, M. 2017. Zijn streektalen talen? Gesteggel over de status van taalvarianten. Onze Taal, 86(10). 

 

Werner H. Veith, Lutz Hummel 2017. Kleiner Niederländischer Sprachatlas (KNSA) unter Einschluss des Westfriesischen. I. Einleitung und Kommentar von Werner H. Veith und Lutz Hummel, II. Sprachkarten. In REDE bearbeitet von Dennis Bock, Jeffrey Pheiff, Anna Wolańska und Jürg Fleischer. In: Jürgen Erich Schmidt / Joachim Herrgen / Roland Kehrein (Hrsg.): REGIONALSPRACHE.DE (REDE). Marburg: Forschungszentrum Deutscher. Sprachatlas.

 

• Wikipedia 2017. Nederlandse dialecten. https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_dialecten 
• Wikipedia 2017. Regionale verschillen in het Nederlands. https://nl.wikipedia.org/wiki/Regionale_verschillen_in_het_Nederlands 
• Vgl. ook http://www.dialectzinnen.ugent.be/reeks-nederlandse-dialectatlassen/ vir meer inligting oor dialekatlasse in Nederlands. 
• De Elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (eWND) – http://www.meertens.knaw.nl/ewnd/
• Woordenboek van de Brabantse Dialecten – http://dialect.ruhosting.nl/wbd/ 
• Het Permanent Overlegorgaan Regionale Woordenboeken – http://mill.arts.kuleuven.be/rewo/ 
• “Waarom dialecten onderzoeken?” – prof Marc van Oostendorp. Gebruik 15 Mei 2020. https://www.youtube.com/watch?v=u2tDce0Sp1I&feature=youtu.be 

 

• Oor Nedersaksies en Nederlands

 

Bloemhoff, H.; P. Bloemhoff-de Bruijn, J.N. Twilhaar, H. Nijkeuter & H. Scholtmeijer 2019. Nedersaksisch in een notendop. Inleiding in de Nedersaksische taal en literatuur. Assen: Van Gorcum. (Sien M. van Oostendorp se reaksie op die boek: https://www.neerlandistiek.nl/2019/07/het-nedersaksisch-is-een-illusie/)

 

• Dialekgeografiese bronne oor en in Afrikaans (wat nog tekens van Nederlands in Suid-Afrika bevat)

 

Louw, S.A. 1941. Taalgeografie. Inleidende gedagtes oor dialekstudie. 

Louw, S.A. 1948. Dialekvermenging en taalontwikkeling. Proewe van Afrikaanse taalgeografie. 

 

• As voorbeeld van ʼn dialekstudie in Nederland: Rotterdams

 

Bom 2011. De Havenman: Rotterdams voor gevorderden. 

Van Oostendorp 2002. Rotterdams. 

 

Bakker, F. 2016. Waar scheiden de dialecten in Noord-Limburg? Een dialectometrisch onderzoek naar het gewicht van isoglossen. Utrecht: Netherlands Graduate School of Linguistics / Landelijke (LOT).

 

• As voorbeeld van ʼn dialekstudie in Nederland: Gronings

 

Reker 2015. Biografie van het Gronings.

 

• As voorbeeld van ʼn dialekstudie in Vlaandere: Antwerps

Camerman 2007. Antwerps schrijven: Spelling en grammatica van het 21ste-eeuwse Antwerps. 

Ooms & Van Keymeulen 2005. Vlaams-Brabants en Antwerps.

 

Internetskakel

 

Wikipedia 2013 (133). Antwerps.

 

• Ander dialekstudies

 

“Het gaat goed met de beheersing van de Friese taal onder inwoners. Het aantal inwoners dat Fries kan lezen en schrijven groeit al jaren gestaag.” (https://www.lc.nl/friesland/Het-gaat-goed-met-de-Friese-taal.-Mear-ynwenners-kinne-Frysk-lêze-en-skriuwe-25977276.html) 

 

Van Bree 2004. Zuid-Hollands. Hollands tussen Ij en Haringvliet.

Van Bree 2014. “Is het Fries een taal?” (In Van Bree 2014: 268-284.)

 

Van der Laan, T. 2020. Het gaat goed met de Friese taal. Mear ynwenners kinne Frysk lêze en skriuwe. Leeuwarder Courant, 1 Sept. 2020. https://www.lc.nl/friesland/Het-gaat-goed-met-de-Friese-taal.-Mear-ynwenners-kinne-Frysk-lêze-en-skriuwe-25977276.html? 

 

Dykstra, A. 2017. J.H. Halbertsma’s Lexicon Frisicum (1872) wordt vertaald. Geplaas 2 Des .2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/12/j-h-halbertsmas-lexicon-frisicum-1872-wordt-vertaald/ 

 

Woordenboek der Friese taal – http://gtb.inl.nl/ 

 

Bron: https://www.lc.nl/friesland/Het-gaat-goed-met-de-Friese-taal.-Mear-ynwenners-kinne-Frysk-lêze-en-skriuwe-25977276.html 

 

2.1.3.5 Poldernederlands

 

Bottom of Form

Edelman 2003. ‘Kaaik aut, Paaul!’ Het Poldernederlands in opmars, bl. 65-73.

Reker 2003. Beschaafd en plat – zó zien we dat? De relatie tussen Nederlands en de streektalen in de twintigste eeu, bl. 95-106.

 

Internetskakel

 

Wikipedia 2013 (121). Poldernederlands.

 

2.1.3.6 Nederlands en taaltrots

 

2.1.3.7 Die geskiedenis van Nederlands

 

• Bronne oor die geskiedenis van Nederlands

 

Nederlands in Suid-Afrika

 

Conradie, C.J. 1986. Taalgeskiedenis.

De Villiers, M. 1983a. Nederlands en Afrikaans. 

Hesseling 1897a [1984]. Het Hollandsch in Zuid-Afrika. 

Hesseling 1899. Het Afrikaansch: Bijdrage tot de Geschiedenis der Nederlandse taal in Zuid-Afrika.

Hettema Jr., H. 1949. De Nederlandse stam in Zuid-Afrika.

 

Nederlands elders

 

Daniëls 2005. Spraakmakend Nederlands. 

De Vooys 1949. Geschiedenis van de Nederlandse taal in hoofdtrekken geschetst. 

De Vooys 1973. Geschiedenis van de Nederlandse Taal. 

Geerts 1970. Herkomst en groei van het Nederlands.

Geerts 1978. Taal of taaltje? Een bloemlezing taalpolitieke beschouwingen over het Nederlands. 

Geerts 1979. Voorlopers en Varianten van het Nederlands.

Geerts 1989. Standaardisering en cultuur: enkele raakpunten in de vroege geschiedenis van de Nederlandse cultuurtaal, bl. 73-82.

Janssens & Marynissen 2005. Het Nederlands vroeger en nu. 

Rem 2006. Hollands, Nederlands en ABN, bl. 202-210.

Romein & Romein-Verschoor 1977. De lage landen bij de zee. Een geschiedenis van het Nederlandse volk.

Te Winkel 1901. Geschiedenis der Nederlandsche taal. 

Van Bree e.a. 1997. Paradigmawisselingen en constanten: 200 jaar taalkundige diversiteit, bl. 13-54.

Van Bree 2014b. Leerboek voor de Historische Grammatica van het Nederlands: Deel 1 – Gotische grammatica. Inleiding. Klankleer. (Hoofstuk 15.)

Van der Horst, J.M. 1994. Over de geschiedenis van het Nederlands, bl. 169-175. (Van der Horst dui hieraan aan dat daar drie probleme is as die geskiedenis van Nederlands beskryf word: (i) Wat is Nederlands?; (ii) die kulturele verskuiwing van die Suide na die Noorde in die 16de en 17de eeu; en (iii) die hanteer van Vlaams-België in die proses.)

 

Van der Horst, J.M. 2000. Korte geschiedenis van de Nederlandse taal. 

Van der Horst, J.M. 2005. Nederland, de vaderlandse geschiedenis van prehistorie tot nu.

Van der Horst & Marschall 1989. Korte Geschiedenis van de Nederlandse taal. 

Van der Horst & Van der Horst 1999. Geschiedenis van het Nederlands in de twintigste eeuw. 

Van der Sijs 2005. De geschiedenis van het Nederlands in een notendop. 

Van der Sijs 2006. Calendrium van de Nederlandse taal: de geschiedenis van het Nederlands in jaartallen. 

Van der Sijs e.a. (reds.) 2006. Wat iedereen van Nederlands moet weten en waarom. 

Van der Sijs & Verhoef 2004. Taal als mensenwerk. Het ontstaan van het ABN.

Van Hoof & Jaspers 2012. Hyperstandaardisering, bl. 97-125.

Verdam 1923. Uit de Geschiedenis der Nederlandsche Taal. 

Weijnen, A.A. 1974. Het algemeen beschaafd Nederlands historisch beschouw. 

 

Lockwood 1976. An informal history of the German language, with chapters on Dutch and Afrikaans, Frisian and Jiddish.

Van der Horst, J.M. 1997. A Brief History of the Dutch Language, bl. 163-172. 

Van Haeringen 1960. Netherlandic Language Research: Men and Works in the Study of Dutch.

 

Stegeman 2014. Handbuch Niederländisch: Sprache und Sprachkultur von den Anfängen bis 1800. 

 

2.1.3.8 Die geskiedenis van die Nederlandse taalkunde

 

• Bronne oor die geskiedenis van die Nederlandse taalkunde

 

Oorsigtelik

 

De Schutter 1994. Dutch, bl. 439-449.

Dibbets e.a. (reds.) 1990. Taalopbouw als Renaissance-ideaal, Studies over taalopvattingen en taalpraktijk in de zestiende en zeventiende eeuw door L. Peeters. 

Dibbets 1999b. Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde circa 1550 tot circa 1750, bl. 67-76.

Dibbets (red.) 2003. Taalkundig geregeld. Een verzameling artikelen over Nederlandse grammatica’s en grammatic uit die zestiende, de zeventiende en de achtiende eeuw.

Elffers, E. 1993. De taalkunde en haar geschiedschrijving, bl. 97-124.

Elffers, E. 2006. Welke Nederlandse taalkundiges moet iedereen kennen?, bl. 267-277.

Elffers, E. 2012. Over de geschiedenis van de taalkunde, bl. 217-219.

Janssen & Noordegraaf (reds.) 2013. Honderd jaar taalwetenschap. Artikelen aangeboden aan Saskia Daalder bij haar afscheid van de Vrije Universiteit.

Kooij 1990. Dutch, bl. 129-146.

Noordegraaf (red.) 2000. Van Hemsterhuis tot Stutterheim. Over wetenschapsgeschiedenis. 

Noordegraaf (red.) 2005. Een kwestie van tijd. Vakhistorische studies door Jan Noordegraaf.

Ruijsendaal 1991. Letterkonst. Het klassieke grammaticamodel en de oudste Nederlandse grammatica’s. (Hoofstuk V-VIII.)

Van Bree 1987. Historische Grammatica van het Nederlands.

Van Bree 2014b. Leerboek voor de Historische Grammatica van het Nederlands: Deel 1 – Gotische grammatica. Inleiding. Klankleer. (Hoofstuk 15.)

Van Bree e.a. 1997. Paradigmawisselingen en constanten: 200 jaar taalkundige diversiteit, bl. 13-54. 

Van den Toorn 1987. Nederlandse taalkunde. 

Van den Toorn, e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. 

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. 

Van Driel & Janssen (reds.) 2009. Ontheven aan de tijd. Linguïstisch-historische studies voor Jan Noordegraaf bij zijn zestigste verjaardag.

 

Noordegraaf, e.a. (eds.) 1992. The History of Linguistics in the Low Countries. 

Schultink 1988. The Historiography of Dutch Linguistics. A Diachronic Introduction, bl. 1-15.

Schultink 1992. The Historiography of Dutch Linguistics, bl. 1-16.

Van Haeringen 1960. Netherlandic Language Research: Men and Works in the Study of Dutch.

 

17de eeu 

 

Bakker & Dibbets 1977. Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde. (Hoofstuk 3.)

Caron, W.J.H. 1972. Klank en teken. Verzamelde taalkundige studies. Groningen: Wolters-Noordhoff. (

Dibbets 1999b. Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde circa 1550 tot circa 1750, bl. 67-76.

Dibbets (red.) 2003. Taalkundig geregeld. Een verzameling artikelen over Nederlandse grammatica’s en grammatic uit die zestiende, de zeventiende en de achtiende eeuw.

Maas 1977. Bibliografie van Nederlandse geschriften op taalkundig gebied uit de periode 1550-1690.

Ruijsendaal 1991. Letterkonst. Het klassieke grammaticamodel en de oudste Nederlandse grammatica’s. (Hoofstuk 6.)

Van Bree 2014b. Leerboek voor de Historische Grammatica van het Nederlands: Deel 1 – Gotische grammatica. Inleiding. Klankleer. (Hoofstuk 15.)

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 6, bl. 364-372.)

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstuk 8.)

Van Leuvensteijn 1999. Zeventiende-eeuws, bl. 91-100.

 

Rutten e.a. (eds.) 2014. Norms and Usage in Language History, 1600-1900. A Sociolinguistic and Comparative perspective.

Rutten, G.J. & M.J. van der Wal 2014. Letters as Loot. A Sociolinguistic Approach to Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch.

Van Haeringen 1960. Netherlandic Language Research: Men and Works in the Study of Dutch.

Willemyns 2013. Dutch. Biography of a Language. (Hoofstuk 4.)

 

18de eeu

 

Bakker & Dibbets 1977. Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde. (Hoofstuk 4.)

Dibbets (red.) 2003. Taalkundig geregeld. Een verzameling artikelen over Nederlandse grammatica’s en grammatic uit die zestiende, de zeventiende en de achtiende eeuw.

Noordegraaf 2005a. Amsterdamse kringen. Taalkunde en theologie rond 1700, bl. 17-34.

Noordegraaf 2015b. ‘De Tydeman these’. Taalkunde in Nederland A.D. 1766, bl. 305-319.

Rutten, J. 2004. Geschiedenis van de taalkunde van het Nederlands, ca. 1650-1804, bl. 433-449.

Rutten & Vosters 2012. Een nieuwe Nederduitse spraakkunst. Taalnormen en taalpraktijken in die Zuidelijke Nederlanden in de achtiende eeuw. 

Van der Bilt, I. (red.) 2009. Landkaartschrijvers en landverdelers. Adriaen Verwer, Adriaan Kluit en de Nederlandse taalkunde van de achttiende eeuw.

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 6, bl. 367-372, 380-383.)

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstukke 9 en 10.)

 

De Bonth & Noordegraaf (eds.) 1996. Linguistics in the Low Countries: the Eighteenth Century. 

De Bonth & Noordegraaf 1996. Towards a Historiography of Eighteenth-Century Dutch Linguistics, bl. 5-18.

Noordegraaf 2004. A matter of time. Dutch philosophy of language in the eighteenth century, bl. 211-225.

Rutten e.a. (eds.) 2014. Norms and Usage in Language History, 1600-1900. A Sociolinguistic and Comparative perspective.

Rutten, G.J. & M.J. van der Wal 2014. Letters as Loot. A Sociolinguistic Approach to Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch.

Van Haeringen 1960. Netherlandic Language Research: Men and Works in the Study of Dutch.

Willemyns 2013. Dutch. Biography of a Language. (Hoofstuk 4.)

 

19de eeu 

 

Bakker & Dibbets 1977. Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde. (Hoofstuk 5.)

Janssen & Van Strien (reds.) 2013. Neerlandistiek in beeld.

Noordegraaf 1985. Norm, Geest en Geschiedenis. Nederlandse taalkunde in de negentiende eeuw.

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 6, bl. 382-401; Hoofstuk 7, 455-462)

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstuk 11.)

 

Noordegraaf 2015a. Linguistics as a profession: Diverging opinions in the nineteenth century, bl. 115-146.

Rutten e.a. (eds.) 2014. Norms and Usage in Language History, 1600-1900. A Sociolinguistic and Comparative perspective.

Van Haeringen 1960. Netherlandic Language Research: Men and Works in the Study of Dutch.

Van Kalmthout & Zuidervaart (eds.) 2015. The Practice of Philology in the Nineteenth-Century Netherlands.

Willemyns 2013. Dutch. Biography of a Language. (Hoofstuk 5.)

 

20ste eeu 

 

Bakker & Dibbets 1977. Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde. (Hoofstuk 6.)

Burger, P. & J. de Jong 1999. Van ‘aap noos mies’ tot turbotaal. Taalkroniek van de twintigste eeu, bl. 314-316.

Foolen 2013. Oorzaken en functies in die 20e-eeuwse taalkunde. 

Jansen & Gijsbers (reds.) 1998. Kris Kras door het Nederlands. 

Smedts & Paardekooper (reds.) 1999. De Nederlandse taalkunde in kaart. (Goeie oorsigtelike bron.)

Taeldeman 1999. Historische taalkunde, bl. 77-90.

Van Bree e.a. 1997. Paradigmawisselingen en constanten: 200 jaar taalkundige diversiteit, bl. 13-54. 

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 8, bl. 479-494.)

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstuk 11.)

Willemyns 2013. Dutch. Biography of a Language. (Hoofstuk 6.)

 

Van Haeringen 1960. Netherlandic Language Research: Men and Works in the Study of Dutch.

 

21ste eeu 

 

Van Sterkenburg 2009a. Een kleine taal met een grote stem. [Die status van Nederlands neem toe, maar die taal ondergaan tog belangrike veranderinge.]

 

2.1.3.9 Die Nederlandse taalstruktuur

 

• Algemene taalkundige werke in Nederlands

 

Fromkin e.a. 1994. Universele Taalkunde – Een Inleiding in de Algemene Taalwetenschap. 

Weijnen, A. 1966a. Structurele factoren in de historische grammatica van het Nederlands.

 

Donaldson 1997. Dutch. A comprehensive grammar.

Oosterhof, J. 2014. Modern Dutch Grammar. A Practical Guide. 

 

Oor die ANS

 

De Rooij, J. 1980. De Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS). Ons Erfdeel, 23: 210-216.  

Haeseryn, W. 2017. Jaap de Rooij en de ANS. Geplaas 8 Sept. 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/09/jaap-de-rooij-en-de-ans/ 

 

Internetskakel

 

Wikipedia 2013 (102). Nederlandse grammatica.

Vgl. ook: Hüning 1999. Elektronische wegwijzers, bl. 29-38.

 

• Bronne oor die Nederlandse sintaksis

 

Janssen & Van Strien (reds.) 2013. Neerlandistiek in beeld.

Paardekooper 1986. Beknopte ABN-syntaxis. http://www.dbnl.org/tekst/paar001bekn01_01/index.php

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 8.)

 

• Bronne oor die Nederlandse morfologie

 

Don 1994. Inleiding in de generatieve morfologie. 

Smessaert 2013. Basisbegrippen morfologie.

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 8.)

Van Santen 1984. De morfologie van het Nederlands. 

 

Booij 1977. Morphology: Study of Word Formation in Generative Grammar.

Booij 2001. The Morphology of Dutch.

Booij, G. 2019 (2nd ed.). The Morphology of Dutch. Oxford: Oxford University Press. Book URL: https://global.oup.com/academic/product/the-morphology-of-dutch-9780198838852

 

• Bronne oor die Nederlandse klankstruktuur

 

Booij & Van Marle 1994. Dialectfonologie. 

Collier & Droste 1987. Fonetiek en fonologie. 

Heemskerk & Zonneveld 2000. Uitspraakwoordenboek.

Hellinga 1938. De opbouw van de algemeen beschaafde uitspraak van het Nederlands.

Van den Berg, B. 1980. Foniek van het Nederlands. 

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 8.)

Van Loey 1968. Inleiding tot de historische klankleer van het Nederlands. 

 

• Bronne oor die Nederlandse spellingstelsel

 

• MWB (mijnwoordenboek) – http://www.mijnwoordenboek.nl/spelling/ 
• Nederlandse woorden – http://www.nederlandsewoorden.nl/ 

 

Lindhout 2015. Een kloek Groen Boek.

Neijt & Nunn 1997. The recent history of Dutch Orthography. Problems sovled and created, bl. 1-26.

Sanders, E. 2015. Eén oorlog is alvast voorbij: de spellingsoorlog.

Wikipedia 2013 (103). Nederlandse spelling.

 

Advertensie uit die Opregte Haarlemsche Courant van 3 Augustus 1865 [bron: Delpher]

https://www.neerlandistiek.nl/2020/08/groot-dicte-der-nederlandsche-taal/ 

 

• Bronne oor die Nederlandse taalgebruikskunde (onder meer taalgebruiksgidse) (vgl. Carstens & Van de Poel 2012: 302-303)

 

Bertina 2010. Gewoon goed Nederlands. Schrijven voor de lezer.

Brouwers & Claes 2002. Kramers Het juiste woord. 

Sanders & Metselaar 2000. Stijlboek NRC Handelsblad. 

Smedts e.a. 2006. Correct taalgebruik. 

Smeyers & Spillebeen 2006. Ik schrijf zonder fouten.

Steehouder e.a. 2006. Leren communiceren. Handboek voor mondelinge en schriftelijke communicatie

Stroop, J. 2014. Die taal, die weet wat. Over wat kan en niet kan in het Nederlands.

Tiggeler 2006. Over je tekst. Tips en checklists om beter te schrijven.

 

2.1.3.10 Die woordeskat van Nederlands 

 

Oor ‘onbeskaafde’ woorde in Nederlands

 

Aalbrecht & Wagenaar 2013. Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands. 

 

Oor woorde wat uit Nederlands verdwyn het of die gevaar loop om te verdwyn

 

Collignon 2012. Het woordenreservaat. Woordschatten in de Nederlandse taal.

Den Boon 2010. Van Dale Modern verdwijnwoordenboek: van aamborstigheid tot zwijmelgeest en 748 andere verdwenen woorden.

Den Boon 2015. Het nieuwe verdwijnwoordenboek. 

 

Oor nuwe woorde in Nederlands

 

Schoonheim e.a. 2015. De nieuwe woorden van 2015. 

 

2.1.3.11 Nederlandse woordeboeke

 

• Oor die geskiedenis van woordeboeke in Nederlands

 

Daniëls, W. (red.) 2014. Verhalen over taal – 150 jaar Van Dale. (Ter viering van hierdie woordeboek se 150-jarige bestaan.)

Mooijaart 2013. A history of Dutch lexicography. (ʼn Deeglike en uiters bruikbare oorsig.)

Sanders, E. 1993. De W lijkt ons op niet zo’n heksentoer. Over de geschiedenis van de Prisma woordenboeken 1952-1993. 

Sanders, E. 1999. Feest voor de moeder aller woordenboeken. 

Van der Sijs & Verhoef 2004. Taal als mensenwerk. Het ontstaan van het ABN. (Hoofstuk 7.)

Van Driel 2003. Een leven in woorden. J.H. van Dale, schoolmeester, archivaris, taalkundige. 

Van Driel & Noordegraaf 1998. De Vries en Te Winkel. Een duduografie. 

Van Oostendorp 2015d. Van taalgebouw tot taalgebruiker. Bedenkinge bij het mogelijk laatste van Dale-woordenboek, bl. 90-97.

Van Sterkenburg 1992. Het Woordenboek der Nederlandse Taal. Portret van een taalmonument. 

Van Sterkenburg 2011. Van woordenlijst tot woordenboek. Een geschiedenis van woordenboeken van het Nederlands.

 

• Oor die saamstel van woordeboeke in Nederlands

 

Moerdijk 1994. Handleiding bij het Woordenboek der Nederlandse Taal.

Van den Toorn 1999. Om en bij de voltooing van het WNT, bl. 261-267.

 

Van Maris, B. 2017. Woordenboek 2.0. De onbegrensde mogelijkheden van het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW). Onze Taal, 86(10).

 

• Algemene woordeboeke in Nederlands

• Etimologiese woordeboeke in en oor Nederlands

 

Van der Maarel 2014. Woorden weven: Betekenis en samenhang van woorden in Indo-Europees verband.

Van der Toorn-Schutte 2003. Verhaal halen. Een zoektocht naar de oorsprong van Nederlandse uitdrukkingen.  

Van der Sijs 2002. Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen.

Van der Sijs 2010. Nederlandse woorden wereldwyd

Van der Sijs & Van Veen 1997. Etymologisch woordenboek. 

Veth & Van der Sijs 2003. Uit Oost en West. Verklaringen van 1000 woorden uit Nederlands-Indië.

 

Aanlyn: Etimologiebank – http://www.etymologiebank.nl/werken

 

• Woordeboek Nederlands-Surinaams

 

Van Donselaar 2013. Woordenboek van het Nederlands in Suriname van 1667 tot 1876.

 

• Woordeboeke Nederlands-Afrikaans

 

Dekker & Paardekooper 1990. Nederlands-Afrikaanse woordeboek.

 

• Uitgewers van woordeboeke

 

Het Spectrum – http://www.unieboekspectrum.nl/  

Kramers – http://www.kramers.nl 

Prisma – http://www.prisma.nl/ 

Van Dale – http://www.vandale.nl/ 

 

• Aanlyn: Woorden Nederlandse taal – http://www.woorden.org/ 

 

2.1.3.12 Verskille tussen Nederlands en Vlaams

 

“Eerst het goede nieuws: de taalsituatie in Vlaanderen is rijk, geschakeerd, complex en gecompliceerd. Bijna elke Vlaming beweegt zich ergens in het continuüm tussen dialect, tussentaal en standaardtaal. Veel Vlamingen boven de veertig komen nog uit een dialect, zoals ondergetekende. Bij diezelfde leeftijdsgroep resoneert nog het Frans als fantoomtaal mee. Ik zou dat Frans overigens niet gemist willen hebben. Als lezer én schrijver.” (L. Devoldere 2019 – https://www.onserfdeel.be/nl/blogs/detail/luc-devoldere-antwoordt-marc-van-oostendorp-%E2%80%98voor-nederlanders-is-taal-zo-vanzelfsprekend-dat-ze-er-vaak-onverschillig-mee-omspringen%E2%80%99)

 

Oor verskille tussen Nederlands en Vlaams

 

Comer 2014a. Marijke De Belder: de aha-erlebnis blijft de motivatie, bl. 14-16.

Comer 2014b. Marion Schmitz: Belgie is een idea sociologisch laboratorium, bl. 42-44.

Couwenberg 1988. Noord- en Zuidnederlandse identiteit als varianten van de algemeen-Nederlandse cultuur. 

Lybaert 2015. De ideologische positie van Algemeen Nederlands in Vlaandere.

Van Meurs 2013. Tussentaal en Standaardnederlands: een taalattitude-onderzoek bij niet-moedertaalsprekers van het Nederlands in Vlaanderen. 

Devoldere, L. 2019. Luc Devoldere antwoordt Marc van Oostendorp: ‘Voor Nederlanders is taal zo vanzelfsprekend dat ze er vaak onverschillig mee omspringen’. Geplaas 28 Febr. 2019. https://www.onserfdeel.be/nl/blogs/detail/luc-devoldere-antwoordt-marc-van-oostendorp-%E2%80%98voor-nederlanders-is-taal-zo-vanzelfsprekend-dat-ze-er-vaak-onverschillig-mee-omspringen/

Van Oostendorp, M. 2017. Hoe Vlaming te zijn? Geplaas 20 Julie 2017.  http://www.neerlandistiek.nl/2017/07/hoe-vlaming-te-zijn/ 

Van Oostendorp, M. 2019. Taal in Vlaanderen: het is allemaal de schuld van de Nederlanders. Geplaas 23 Febr. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/02/taal-in-vlaanderen-het-is-allemaal-de-schuld-van-de-nederlanders/ 

 

De Sutter, G. (red.) 2017. De vele gesichten van het Nederlands in Vlaanderen. Een inleiding tot de variatietaalkunde.  Leuven/Den Haag: Acco.

 

Internetskakels

 

• NEON 2013c. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: De standaardisering van het Nederlands in België. 

• NEON 2013d. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Belgisch Nederlands. 

• NEON 2013e. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Het Nederlands in België. 

• Wikipedia 2013 (112). Belgisch-Nederlands. [Met voorbeelde.]
• Wikipedia 2013 (113). Nederlands in België. 
• Wikipedia 2013 (114). Lijst van verschillen tussen het Nederlands in Nederland, Suriname en Vlaanderen. [Met talle voorbeelde.]

 

2.1.3.13 Tegnologie en Nederlands 

 

“Het Nederlands is op dit moment qua digitale taalinfrastructuur goed voorzien”, zegt ze, “en door alle projecten die er zijn, zowel in Nederland als in Vlaanderen, blijft die groeien. En dat materiaal komt allemaal hier bij het INT terecht.” (Glorie, I. 2019. Frieda Steurs (INT): “Een taal die niet digitaal ondersteund wordt, gaat dood”, Geplaas 7 Febr. 2019. https://voertaal.nu/frieda-steurs-int-een-taal-die-niet-digitaal-ondersteund-wordt-gaat-dood/

 

• Oor leenwoorde: www.livingsources.org 
• Taalwebblaaie: http://taalprof.web-log.nl   http://blog.onserfdeel.be 
• http://www.etymologiebank.nl/werken – hierdie webblad is aangepak ná die voltooi van die Etymologisch Woordenboek van het Nederlands (EWN) in 2009. Daar is tot op hede (2015) reeds 25 ander woordeboeke hierby betrek, waar onder die volgende:

 

• Debrabandere 2002 se West-Vlaams etymologisch woordenboek.
• Debrabandere 2007 se Zeeuws etymologisch woordenboek.
• Debrabandere 2005 se Oost-Vlaams en Zeeuws-Vlaams etymologisch woordenboek.
• Van der Sijs 2003 se Uit Oost en West. Verklaring van 1000 woorden uit Nederlands-Indië van P.J. Veth, met aanvullingen van H. Kern en F.P.H. Prick van Wely.
• Van Donselaar 1989 se Woordenboek van het Surinaams-Nederlands.
• Van Wyk e.a. 2003 se Etimologiewoordeboek van Afrikaans (EWA). 
• Weijnen 2003 se Etymologisch dialectwoordenboek.
• Die “elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten” (eWND) (http://www.meertens.knaw.nl/ewnd) vir ‘n versameling van dialekwoordeboeke.

 

• Vgl. ook http://www.dialectzinnen.ugent.be/reeks-nederlandse-dialectatlassen/ vir meer inligting oor dialekatlasse in Nederlands.

 

Glorie, I. 2019. Frieda Steurs (INT): “Een taal die niet digitaal ondersteund wordt, gaat dood”, Geplaas 7 Febr. 2019. https://voertaal.nu/frieda-steurs-int-een-taal-die-niet-digitaal-ondersteund-wordt-gaat-dood/

 

2.1.3.14 Nederlands en vertaling

 

2.1.3.15 Tydskrifte oor Nederlands

 

2.1.3.16 Die bevordering van Nederlands

 

Brems (red.) 2013. Verkenningen 2. De Academie en het Nederlands. (Artikels oor aspekte rakende Academies in Vlaandere, ook ook KANTL.)

Dessing, M. 2018. De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren gaat terug naar de kern. Ons Erfdeel, 61(1): 178-181.

Hasquin & Strauven (reds.) 2010. Aedes Academiarum. De Academiën en hun paleis. (Oor die KVAB, bl. 120-132.)

Vandeweghe 2011. Hoeder van taal en letteren. 125 jaar Konincklijke Academie in Gent, bl. 61-71. (Oor die KANTL.)

 

Redaksie Neerlandistiek 2019. Hans Bennis weg bij de Taalunie. Geplaas 10 Julie 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/07/hans-bennis-weg-bij-de-taalunie/ 

T’Sjoen, Y. 2019. ‘Donkere wolken boven Taalunie: de uitdagingen voor het Nederlands zijn nochtans enorm’. Geplaas 23 Des. 2019. https://www.knack.be/nieuws/belgie/donkere-wolken-boven-taalunie-de-uitdagingen-voor-het-nederlands-zijn-nochtans-enorm/

T’Sjoen, Y. 2019. Taalunie, speelbal van het identitaire denken? Een Vlaams perspectief. Geplaas 24 Des. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/12/taalunie-speelbal-van-het-identitaire-denken/  

T’Sjoen, Y. 2020. Taalunie veertig jaar. Geplaas 6 Aug. 2020. https://www.neerlandistiek.nl/2020/08/taalunie-veertig-jaar/ 

 

Internetskakels

 

Wikipedia 2013 (107). Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten.

Wikipedia 2013 (105). Nederlandse Taalunie.

Wikipedia 2013 (106). Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. (Oor die KNAW.)

 

Hoofgebou van die Taalunie, Paleisstraat 9, Den Haag.

https://www.neerlandistiek.nl/2020/02/paleis-van-de-taal/ 

 

2.1.3.17 Die Nederlandse liedereskat

 

2.1.4 Die letterkunde van Nederlands

 

Publikasies oor die letterkunde van Nederlands is:

 

Anbeek 1990. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur tussen 1885 en 1985. 

Bel & Vaessens 2010. Schrijvende vrouwen: een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen, 1880-2010.

Dautzenberg 1999. Literatuur, geschiedenis en leesdossier. 

Leemans & Johannes 2013. Worm en donder. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur, 1700-1800.

Komrij, G. 2010. De Nederlandse literatuur. Een geschiedenis van 1880 tot nu.

Te Winkel 1922. Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde van Middeleeuwen en Rederijkerstijd.

 

Tollebeek, J. 2017. Een onmogelijk boek. Bij de voltooiing van de Geschiedenis van de Nederlandse literatuur.  Ons Erfdeel, 60(1): 20-27.

Van den Berg, W. & P. Couttenier 2009. Alles is taal geworden (19de eeuw). Amsterdam: Bert Bakker.

 

Brems, E.; O. Réthelyi & T. van Kalmthout (eds.) 2017. Doing Double Dutch: The International Circulation of Literature from the Low Countries. Leuven: Leuven University Press.

 

Corporaal, J. 2018. Zolang de boom bloeit. Korte geschiedenis van de Friese literatuur 800-heden. Gorredijk: Bornmeer & Leeuwarden: Tresoar.

Oppewal, T.; B. Gezelle Meerburg, J. Krol, T.J. Steenmeijer-Wielenga, e.a. (reds.) 2006. Zolang de wind van de wolken waait. Geschiedenis van de Friese literatuur. Amsterdam: Bert Bakker. 

 

Internetskakels

 

DBNL – Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren: http://www.dbnl.org/ 

Wikipedia 2013 (97). Nederlandse literatuur. (Nuttig oorsigtelik.)

 

Caers, B. 2019. Toegangspoort tot driehonderdduizend titels. Die Bibliografie van de Nederlandse Taal en Letteren (DBNL) maakt zich klaar voor de toekoms. Vaktaal, 19(3): 16-17.

 

Ook in van die ander tale is daar literatuurgeskiedenisse oor die Nederlandse literatuur beskikbaar:

 

• Frans: Stouten, H. e.a.1999. Histoire de la littérature néerlandaise. 
• Duits: 

Grüttemeier, R. & M. Leuker 1999. Niederländische literaturgeschichte.

Schneider, L. 1887. Geschichte der Niederländischen Litteratur. 

• Engels: 

Hermans (ed.) 2009. A Literary History of the Low Countries.

Meijer 1978. Literature of the Low Countries, A Short History of Dutch Literature in the Netherlands and Belgium. Beskikbaar op http://www.dbnl.org/ 

 

Brems, E.; O. Réthelyi & T. van Kalmthout (eds.) 2017. Doing Double Dutch: The International Circulation of Literature from the Low Countries. Leuven: Leuven University Press.

 

• Afrikaans: 

       Hugo 2014b. Nederlandse en Vlaamse literatuur in Afrikaans, bl. 184-185. 

Van der Elst e.a. (reds.) 1988. Momente in die Nederlandse letterkunde.

Van Coller (red.) 2018/2019. Verbintenis en venster. Die Nederlandstalige letterkunde van aanvang tot hede. ‘n Literatuurgeskiedenis in Afrikaans. Pretoria: J.L. van Schaik. [IN PROSES]

Van Zyl, W. 1995. De bijdragen van Nederlandstaligen tot de Afrikaanse letterkunde, bl. 44-53.

 

Scholtz, L. 2010. Dié ‘Vlaams’ klink mos baie soos Afrikaans 1. Saamtrek 55 – januari/februari 2010 jaargang 10 (1).

Scholtz, L. 2010. Dié ‘Vlaams’ klink mos baie soos Afrikaans 2. Saamtrek 55 – januari/februari 2010 jaargang 10 (1).

 

Oor die Surinaamse letterkunde is beskikbaar:

 

• Van Kempen, M. 2002. Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur. 4 dele.

 

2.1.5 Die invloed van vreemde tale op Nederlands ná 1700

 

Kok, B. 1957. Die spore van Latyn en Grieks in die Afrikaanse woordeskat, bl. 13-17.

 

Bloemendal 2016. Latijn. Cultuurgeschiedenis van een wereldtaal.

Lecoutere & Grootaers 1948. Inleiding tot de Taalkunde en tot de Geschiedenis van het Nederlandsch, bl. 338-351.

Van den Toorn e.a. (reds.) 1997. Geschiedenis van de Nederlandse taal. (Hoofstuk 8, bl. 554-562; Hoofstuk 9, bl. 583-596.)

Van der Maarel 2014. Woorden weven: Betekenis en samenhang van woorden in Indo-Europees verband.

Van der Sijs 2010. Nederlandse woorden wereldwyd

Van der Sijs & Willemyns 2009. Het verhaal van het Nederlands. Een geschiedenis van twaalf eeuwen. 

Van der Sijs (red.) 2013. Van Dale Groot etymologisch woordenboek.

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstuk 14, bl. 421-429; Hoofstuk 15.)

Veth & Van der Sijs 2003. Uit Oost en West. Verklaringen van 1000 woorden uit Nederlands-Indië.

 

2.1.5.1 Franse invloed 

 

Internetskakels

 

Wikipedia 2013 (108). Franse taal in Nederland. 

Wikipedia 2013 (109). Lijst van Franse woorden en uitdrukkingen in de Nederlandse taal. 

 

2.1.5.2 Duitse invloed

 

Van Haeringen, C.B. 1956. Nederlands tussen Duits en Engels. Den Haag: Servire. https://www.dbnl.org/tekst/haer001nede01_01/colofon.php 

 

2.1.5.3 Engelse invloed

 

“Er wordt verder van alles geroepen over Engelse leenwoorden, maar er wordt zelden onderzocht hoe het echt zit. Daarvoor hebben we een leenwoordenteller gemaakt, een computerapplicatie die het aantal Engelse, Franse, Duitse enzovoort woorden in teksten telt. We hebben daarmee een krantencorpus van een miljoen woorden uit 1950 en uit 2002 met elkaar vergeleken. Daaruit bleek dat maar 9 tot 10 procent van die woorden leenwoorden is, waarbij we ook heel oude leenwoorden uit het Latijn hebben meegeteld, zoals ‘kamer’, ‘kaas’ en ‘boter’. Van die 10 procent komt nog altijd ongeveer de helft uit het Frans; het Engels kwam in 1950 uit op zo’n 7 procent en in 2002 op 12 procent daarvan, slechts een fractie meer dus. Bovendien blijkt uit ander onderzoek dat een groot deel van die Engelse leenwoorden na verloop van twintig tot dertig jaar alweer verdwenen is. Het valt kortom wel mee met de invloed van het Engels op het Nederlands.” (Prof. N. Van der Sijs 2020 – https://www.trouw.nl/wetenschap/de-taalfout-van-nu-is-de-regel-van-straks~b7f1d149/) 

 

Internetskakels

 

NEON 2013a. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Taalverandering in de 19e en 20e eeuw.  

Wikipedia 2013 (110). Engelse taal in Nederland. 

Wikipedia 2013 (111). Engelse ziekte (taal).

 

Van der Meulen, M. 2017. Football of voetbal: wanneer passen we leenwoorden aan? Geplaas 26 Sept. 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/09/football-of-voetbal-wanneer-passen-we-leenwoorden-aan/ 

Van Haeringen, C.B. 1956. Nederlands tussen Duits en Engels. Den Haag: Servire. https://www.dbnl.org/tekst/haer001nede01_01/colofon.php 

 

2.1.6. Verskille tussen Afrikaans en Nederlands

 

Internetskakel

 

Wikipedia 2013 (116). Verwantschap tussen Afrikaans en Nederlands.

 

Aanvullende bronne

 

Fourie, E. 2004. Taalwortels strek tot in verre vreemde.

Hugo 2008b. Valse vriende – die gevaarlike avontuur van vertaal uit Nederlands. 

Hugo (red.) 2009. Halala Afrikaans. (Hoofstuk 4, bl. 88.)

 

Van Dijk, M. 2013. Interview met Stef Bos: ‘Als je de taal wilt behouden, moet je er mooi dingen mee doen’.

Van Heyningen, W. 2012. Gigantiese pret in Afrikaans vir Holland.

 

Viaene 2007. Invloed van het Middelnederlands en Vlaams op het Afrikaans, bl. 16-19.

 

Coetzee, A. 2019. Die vier fases van kultuurskok. Geplaas 6 Des. 2019. https://voertaal.nu/die-vier-fases-van-kultuurskok/ (Oor verskille in die leefwyse tussen ’n Suid-Afrikaanse en Nederlandse omgewing.)

 

Oor ‘valse vriende’

 

De Stadler, A. 2013. My sê.

Hugo (red.) 2009. Halala Afrikaans. (Hoofstuk 4, bl. 88.)

 

Van Heerden, M. 2019. Skreeusnaakse Nederlandse woordeskat en valse vriende. Geplaas 23 Julie 2019. https://voertaal.nu/skreeusnaakse-nederlandse-woordeskat-en-valse-vriende/ 

 

Voorbeelde (https://voertaal.nu/skreeusnaakse-nederlandse-woordeskat-en-valse-vriende/ 

 

Nederlands	Afrikaans
Fokker (O my aarde!)	Teler
Fokkerij	Stoetplaas/stoetery/telery
Poes (Oi!)	Wyfiekat
Paraplu	Sambreel
Knuffel	Drukkie
Kater	Babelas
Veranda	Stoep
Stoep	Sypaadjie
Brommer	Bromponie
Jurk	Rok
Rok	Romp
Aardig	Gaaf
Borrel	Skemerkelkie
Sinaasappel	Lemoen
Limoen	Lemmetjie
Citroen	Suurlemoen
Mus	Mossie
Vrolik	Olik
Baan	Werk/jop
Bloot/naakt	Kaal (“Kaal” in Nederlands beteken “kaalkop”.)
Snoep	Lekkergoed (Dalk waar snoepie by die skool vandaan kom?)
Veel	Baie (afgelei van die Maleise woord “banyak”)
Keuken	Kombuis (’n skeepswoord vir “keuken”)
Amper	Net-net (“Ek het die trein amper gehaal” in Nederlands beteken dus jy het die trein gehaal. In Afrikaans het jy ongelukkig nie, maar amper!)
Redacteur	Joernalis/verslaggewer (’n “Hoofdredacteur” in Nederlands is ’n redakteur in Afrikaans, maw die baas van die plaas.)
Motor	Motorfiets (Nie ’n goeie idee om in Nederland met ’n motor met baie bagasie lughawe toe te ry nie!)

 Internetskakels

Wikipedia 2013 (123). Lijst van valse vrienden. 

Wikipedia 2013 (124). Valse vrienden.

Wikipedia 2014 (59). Valse vriende.

 

1. 1. Die Nederlands van die 21ste eeu: Die toekoms van Nederlands

 

“De studie Nederlandse taal- en letterkunde loopt leeg, met het gevaar dat het Nederlands een statusloos taaltje wordt. Hoe kon het zo ver komen? En vooral: hoe keren we het tij?” (https://www.groene.nl/artikel/de-hollandsche-welsprekend-heid)

 

“Wie door de retoriek van de taalstrijd heen kijkt, ziet dat Verbrugge en Drees uiteindelijk niet zo ver uit elkaar liggen. ‘Het Nederlands is voor mij ook belangrijk en de taal is mij dierbaar,’ schrijft Drees. Hij memoreert dat Tilburgse collega’s het afgelopen jaar in het Nederlands mooie boeken over Harry Mulisch en Piet Mondriaan hebben geschreven. ‘We moeten niet kiezen, maar beide doen, want de wereld is een lappendeken; onze studenten hebben verschillende wensen en perspectieven. We zijn geen eiland; er is geen homogeniteit. Daarom: Engels én Nederlands in de humanities, al naar de aard van de opleiding.’” (https://www.maartenonline.nl/spreek-toch-nederlands-pleidooi-tegen-steenkolenengels-aan-de-universiteit/)

 

Bennis e.a. 2004. Taalverandering en verloedering. Normen en waarden in het Nederlands. 

Daniëls, W. 2005. Spraakmakend Nederlands. (Hoofstuk 10.)

Grezel 2000. Het Nederlands op weg naar 2000, bl. 152-153.

Kolman 2011. ‘De paard kijk naar ons.’. Hoelang heeft het lidwoord het nog? 

Salverda 2005c. Speaking Dutch – Past, Present and Future, bl. 272-274.

Smakman 2003. Algemeen Beschaafd Haarlems. Gebruikskenmerken van het Standaardnederlands bl. 120-130.

Stroop, J. 2014. Die taal, die weet wat. Over wat kan en niet kan in het Nederlands.

Van Bezooijen 2004. Dialectattitudes in Vlaanderen en Nederland, bl. 777-788.

Van Bree 2014. Het Nederlands in gevaar? En andere prangende taalkwesties

Van der Horst, J.M. 2010. Met het oog op morgen: opstellen over taal, taalverandering en standaardtaal.

Van der Horst, J.M. 2013a. Op drift. Langetermijnontwikkelingen in taal, bl. 162-164.

Van der Horst, J.M. 2013b. Taal op drift. 

Van der Sijs & Verhoef 2004. Taal als mensenwerk. Het ontstaan van het ABN. (Hoofstuk 10, bl. 635-638.)

Van der Sijs & Willemyns 2009. Het verhaal van het Nederlands. Een geschiedenis van twaalf eeuwen. (Hoofstuk 14.) 

Van der Wal & Van Bree 2008. Geschiedenis van het Nederlands. (Hoofstuk 15.)

Van Oostendorp 2015c. Gaat het Nederlands uiteindelijk verdwijnen en zo ja, wanneer?

Van Oostendorp 2015e. Wanneer kan het Nederlands afgeschaft worden in de publieke sfeer?

Van Sterkenburg 2009a. Een kleine taal met een grote stem. 

Willemyns 2013. Dutch. Biography of a Language. (Hoofstuk 9.)

Wils 2003. Waarom Vlaanderen Nederlands spreekt.

Zaalberg 1998. 1931 en 1981. Herinneringen en indrukken, bl. 99-106.

Zenner 2013. You say potato, I say patatje. Engelse leenwoorden in het Nederlands, bl. 118-120.

 

Stegeman 2014. Handbuch Niederländisch: Sprache und Sprachkultur von den Anfängen bis 1800. (Hoofstuk 7.)

 

Bernaerts, L. e.a. (Bestuur IVN) 2019. Een glas mineraalwater: het internationale landstaalbeleid van Nederland en Vlaanderen. Geplaas 21 Junie 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/06/een-glas-mineraalwater-het-internationale-landstaalbeleid-van-nederland-en-vlaanderen/ 

Coengracht, S. 2018. Maastricht University sued for being too “international”. he debate about the increasing Anglicization in Dutch higher education. Geplaas 10 Junie 2018. https://www.diggitmagazine.com/articles/maastricht-university-sued-being-too-international 

De Caluwe, J. e.a. 2019. Onderzoeksrapport 2019. Staat van het Nederlands. Over de taalkeuzes van Surinamers in het dagelijks leven en meer over die van Nederlanders en Vlamingen. http://staatvanhetnederlands.nl/cms/wp-content/uploads/2019/09/Onderzoeksrapport-StaatNed-2019-DEF.pdf 

De Koning, B. 2020. Spreek toch Nederlands! Pleidooi tegen steenkolenengels aan de universiteit. Geplaas 25 Maart 20202. https://www.facebook.com/maartenvanrossemblad/ https://www.maartenonline.nl/spreek-toch-nederlands-pleidooi-tegen-steenkolenengels-aan-de-universiteit/ 

Devoldere, L. 2019. Engels is noodzakelijk, maar niet voldoende. De Lage Landen, geplaas 13 Des. 2019. https://www.de-lage-landen.com/article/engels-is-noodzakelijk-maar-niet-voldoende

Glorie, I. 2019. Frieda Steurs (INT): “Een taal die niet digitaal ondersteund wordt, gaat dood”, Geplaas 7 Febr. 2019. https://voertaal.nu/frieda-steurs-int-een-taal-die-niet-digitaal-ondersteund-wordt-gaat-dood/

Goossens, S. 2018. Is hoger onderwijs in het Engels ‘goed’? Geplaas 8 Julie 2018.
https://www.neerlandistiek.nl/2018/07/is-hoger-onderwijs-in-het-engels-goed/  

IVN 2017.  De Staat van het Nederlands in de wereld. Veldonderzoek van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. Gepubliseer 4 Des. 2017. https://www.ivn.nu/rapport-115 

IVN 2019. ‘Vlamingen en Nederlanders denken altijd dat ze een kleine taal spreken, maar dat is een grote misvatting’. Knack, 2 Junie 2019. https://www.knack.be/nieuws/belgie/vlamingen-en-nederlanders-denken-altijd-dat-ze-een-kleine-taal-spreken-maar-dat-is-een-grote-misvatting/article-opinion-1471223.html? 

Jansen, M. & N. van der Sijs 2017. Staat het Nederlands stevig in zijn schoenen? De toekomst van het Nederlands. Onze Taal, 86(5).

NTU 2019. De positie van het Nederlands in 2019. Geplaas 17 September 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/09/de-positie-van-het-nederlands-in-2019/ 

Neerlandistiek.nl 2019. Desinteresse voor het Nederlands? Geplaas 30 Nov. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/desinteresse-voor-het-nederlands/ https://www.youtube.com/watch?v=m2H1M-1yjAk&feature=youtu.be 

T’Sjoen, Y. 2018. Een paper over Vondel in het Engels? Tijdens de zomercursus van de Taalunie is het Nederlands de internationale lingua franca. Geplaas 8 Aug. 2018. http://www.onserfdeel.be/nl/blogs/detail/een-paper-over-vondel-in-het-engels-tijdens-de-zomercursus-van-de-taalunie-is-het-nederlands-de-internationale-lingua-franca 

Van der Meulen, M. 2017. Waarom ik mijn proefschrift in het Engels schrijf. Geplaas 4 Nov. 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/11/waarom-ik-mijn-proefschrift-in-het-engels-schrijf/ 

Van Paassen, D. 2019. De Hollandsche Welsprekend-heid. De Groene Amsterdammer, 19 Jan. 2019.  https://www.groene.nl/artikel/de-hollandsche-welsprekend-heid 

 

Internetskakels

 

NEON 2013f. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Feiten en cijfers. 

NEON 2013b. Structuur en geschiedenis van het Nederlands: De toekomst van het Nederlands. 

 

• Nederlands en Engels

 

“De situatie in Nederland is zorgwekkend. De al jaren sluipende en toenemende verengelsing is nochtans in flagrante tegenspraak met de wet die zegt dat het onderwijs in beginsel in het Nederlands wordt verzorgd. De Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW) kwam in 2003 al met een rapport met de mooie en m.i. juiste titel: “Nederlands, tenzij”, dat in de feiten dode letter bleef. Universiteitsbestuurders zijn creatief in het omzeilen van de wet. …

De houding in het debat over verengelsing wordt bepaald door twee fundamentele opvattingen: uw opvatting over taal en uw opvatting over de universiteit, noem het, met Kardinaal Newman, de ‘Idea of a University’.” (Devoldere, L. 2019. Engels is noodzakelijk, maar niet voldoende. De Lage Landen, geplaas 13 Des. 2019. https://www.de-lage-landen.com/article/engels-is-noodzakelijk-maar-niet-voldoende

 

Botha, R. (Rudie) 2015. Engels is nié voertaal in Nederland, bl. 10.

Fourie, J. 2015b. Maties: ‘Studente stem met hul voete, en dis Engels’.

 

Beheydt 2015. Maatschappelijke effecten van tweetalig onderwijs in Vlaanderen, bl. 7-9.

Deneckere e.a. 2016. Verengelsing maakt onderwijs slechter.

Lansloot 2016. Engels verdringt Nederlands als universiteitstaal. Nederlands strak huis-, tuin-en-keukentaaltje?

T’Sjoen 2017a. ‘Vraag naar hoger onderwijs in het Nederlands is geen zwaktebod uit angst voor steenkolenengels’.

Van Oostendorp 1999. Het point of no return voor het Engels. Interview met Abram de Swaan, bl. 184-185.

Van Oostendorp 2014c. Ons eigen Engels.

Van Oostendorp 2014f. Een manifest tot behoud van het Engels aan de Nederlandse universiteit.

Van Oostendorp 2016e. Is Nederland een kolonie van de Engelstalige wereld?

Weltens & Coppen 2000. De Nederlander minacht zijn taal, bl. 84-88.

 

BON 2017. Verengelsing hoger onderwijs: steun onze petitie. Geplaas Julie 2017. https://www.beteronderwijsnederland.nl/nieuws/2017/06/rechtszaak/ 

Devoldere, L. 2019. Engels is noodzakelijk, maar niet voldoende. De Lage Landen, geplaas 13 Des. 2019. https://www.de-lage-landen.com/article/engels-is-noodzakelijk-maar-niet-voldoende

Edwards, A. 2017. Beginnen Nederlanders het Engels beu te worden?Geplaas 12 April 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/04/beginnen-nederlanders-het-engels-beu-te-worden/ 

Glorie, I. 2018. KNAW-rapport kijkt verder dan alleen Engels. Geplaas 8 Febr. 2018. http://voertaal.nu/knaw-rapport-kijkt-verder-dan-alleen-engels/ 

Glorie, I. 2018. Rechtszaak over verengelsing Nederlandse universiteiten. Geplaas 18 Mei 2018. http://voertaal.nu/rechtszaak-verengelsing-nederlandse-universiteiten/ 

Grezel, J.E. 2018. “Engels? Niet vanzelfsprekend!” Strijd over de voertaal in het hoger onderwijs. Onze Taal, 87(4).

Grezel, J.E. 2018. Slechter Nederlands door meer Engels? Taalpsychologe Annette de Groot over Engelstalig hoger onderwijs, Onze Taal, 88(6): 14-16. 

Glorie, I. 2018. Langverwachte brief van minister over internationalisering en verengelsing hoger onderwijs bevat weinig concrete plannen. Geplaas 5 Junie 2018. https://voertaal.nu/langverwachte-brief-van-minister-internationalisering-en-verengelsing-hoger-onderwijs-bevat-weinig-concrete-plannen/ 

Glorie, I. 2019. Frieda Steurs (INT): “Een taal die niet digitaal ondersteund wordt, gaat dood”, Geplaas 7 Febr. 2019. https://voertaal.nu/frieda-steurs-int-een-taal-die-niet-digitaal-ondersteund-wordt-gaat-dood/

Huygen, F. 2017. Opinie: Engels als voertaal vernielt het hoger onderwijs. Volkskrant, 28 Junie 2017. https://www.volkskrant.nl/opinie/opinie-engels-als-voertaal-vernielt-het-hoger-onderwijs~a4503046/  

Jansen, C. 2019. 2019. Wie pleit er voor exclusief Engelstalig hoger onderwijs in Nederland? Geplaas 28 Nov. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/wie-pleit-er-voor-exclusief-engelstalig-hoger-onderwijs-in-nederland/ 

Jensen, L. 2018. Ook als neerlandicus ben ik dol op internationalisering. Geplaas 6 Junie 2018. https://voertaal.nu/ook-als-neerlandicus-ben-ik-dol-op-internationalisering/ 

Jensen, L.; N. Pas, D. Rovers, K. van Gulik. Against English. Een pleidooi voor het Nederlands. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2019.

KNAW 2017. Nederlands en / of Engels. Taalkeuze met beleid in het Nederlands Hoger Onderwijs. https://www.knaw.nl/nl/actueel/publicaties/nederlands-en-of-engels 

KNAW 2018. Talen voor Nederland. https://www.knaw.nl/nl/actueel/publicaties/talen-voor-nederland 

NTU 2019. De positie van het Nederlands in 2019. Geplaas 17 September 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/09/de-positie-van-het-nederlands-in-2019/ 

Redactie Trouw 2016. Nederlandse taal delft onderspit op universiteit. Geplaas 26 Aug. 2016. https://www.trouw.nl/home/nederlandse-taal-delft-onderspit-op-universiteit~a29574ca/ 

Redactie De Volkskrant 2019. Kamerleden, de toekomst van het Nederlands ligt in uw handen. De Volkskrant, 29 Maart 2019. https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/kamerleden-de-toekomst-van-het-nederlands-ligt-in-uw-handen~b89508ac/ 

Rovers, D. 2019. Over mijn anglofobie. ‘We gaan toch niet die kuttaal spreken?’ Geplaas 18 Nov. 2019. https://www.groene.nl/artikel/we-gaan-toch-niet-die-kuttaal-spreken?sfns=mo 

Rutten, G.J. Verengelsing en taalbeleid in het hoger onderwijs. Geplaas 14 Mei 2018. http://voertaal.nu/verengelsing-en-taalbeleid-het-hoger-onderwijs/ 

Schoonen, W. 2018. Nederlandse taal verdient meer zorg. Trouw, 3 Febr. 2018, bl. 7.

Segers, M. 2018. Europese taaltragiek. De Groene Amsterdammer, 30 Mei 2018. https://www.groene.nl/artikel/europese-taaltragiek 

Seuren, L. Engels als lingua franca van de wetenschap. Geplaas 15 Febr. 2018. http://www.neerlandistiek.nl/2018/02/engels-als-lingua-franca-van-de-wetenschap/ 

Spreksel, 2020. Verengelsing. Universiteit Twente stapt over op Engels als officiële voertaal. Trouw, 3 Jan. 2020. https://www.trouw.nl/binnenland/universiteit-twente-stapt-over-op-engels-als-officiele-voertaal

Sybesma, R. 2018. Politiek nu aan zet in taalstrijd. Trouw, 10 Febr. 2018, bl. 27.

T’Sjoen, Y. 2019. Promotie door de overheid volstaat niet voor de neerlandistiek. Geplaas 22 Nov. 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/11/promotie-door-de-overheid-volstaat-niet-voor-de-neerlandistiek/ 

Van der Maas, H. 2019. Verzet tegen Engels op universiteit is misplaatst en onzinnig. De Volkskrant, 27 Nov. 2019. https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/verzet-tegen-engels-op-universiteit-is-misplaatst-en-onzinnig 

Van der Meulen, M. 2017. Waarom ik mijn proefschrift in het Engels schrijf. Geplaas 4 Nov. 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/11/waarom-ik-mijn-proefschrift-in-het-engels-schrijf/ 

Van der Velde, F. 2018. Wetenschappelijke argumenten voor bezorgdheid over verengelsing aan de universiteit. Geplaas 26 Jan. 2018. http://www.neerlandistiek.nl/2018/01/wetenschappelijke-argumenten-voor-bezorgdheid-over-verengelsing-aan-de-universiteit/  

Van Oostendorp, M. 2017. Voer de verengelsing nog maar wat verder. Geplaas 3 Julie 2017. http://www.neerlandistiek.nl/2017/07/voer-de-verengelsing-nog-maar-wat-door/ 

Van Oostendorp. M. 2018 . Taal in het hoger onderwijs. Ministers Van Engelshoven en Slob: grijp uw kans! Geplaas 24 Jan. 2018 . http://www.neerlandistiek.nl/2018/01/taal-in-het-hoger-onderwijs-ministers-van-engelshoven-en-slob-grijp-uw-kans/ 

Van Oostendorp, M. 2018. Het Engels treke aan ons allemaal. Geplaas 30 Jan. 2018. http://www.neerlandistiek.nl/2018/01/het-engels-trekt-aan-ons-allemaal/ 

Van Oostrom, F. 2020. Engels is het nieuwe Latijn. Trouw, 21 Junie 2020. https://www.trouw.nl/wetenschap/engels-is-het-nieuwe-latijn~b55c1184/ 

Wagendorp, B. 2019. De enige manier om Nederlands weer sexy te maken, is een radicale terugkeer naar de literatuur. De Volkskrant, 25 Febr. 2019. https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/de-enige-manier-om-nederlands-weer-sexy-te-maken-is-een-radicale-terugkeer-naar-de-literatuur~be76f274/ 

Wolf, H. 2020. To plough and cow stable: het Nederlands als etnische taal. Geplaas 7 Jan. 2020. https://www.neerlandistiek.nl/2020/01/to-plough-and-cow-stable-het-nederlands-als-etnische-taal/ (Oor Universiteit Twente wat Engels as primêre taal aangewys het.)

Zwaal. S. 2019. Lotte Jensen: ‘Ons boek is een stevig maar liefdevol pleidooi voor het Nederlands’. https://www.maartenonline.nl/nl/artikel/51467/lotte-jensen-ons-boek-is-een-stevig-maar-liefdevol-pleidooi-voor-het-nederlands.html? 

 

Björkman 2013. English as an Academic Lingua Franca. An Investigation of Form and Communicative Effectiveness.

De Schutter, H. 2018. Global Linguistic Justice and English as a Lingua Franca. In Grin, F. & P. Kraus (eds.) 2018. The Politics of Multilingualism. Linguistic Governance, Globalisation and Europeanisation. Amsterdam: John Benjamins.

Montgomery 2013. Does science need a global language? English and the future of research.

 

Video: “Onze arme, rijke taal” – https://www.youtube.com/watch?v=2PLo4a73_Qk (Invloed van Engels op Nederlands in 1961)

 

1. Nederlands en Afrikaans

 

3.1 Die boikot teen Suid-Afrika en Afrikaans

 

Botha, E. 1997. ʼn Eietydse en persoonlike perspektief op Afrikaans/Nederlands, bl. 10. 

De Vries, A. 1999. Gevoel van stamverwantskap met Nederland is deesdae vreemd aan Afrikaanssprekendes, bl. 15.

Du Preez, M. 2006b. Wat neuk ons so met die Hollanders? (Vgl. in reaksie hierop Naude 2006.)

Fourie, P.J. 1994. Zuid-Afrika, bl. 336-337.

Hugo 2008b. Valse vriende – die gevaarlike avontuur van vertaal uit Nederlands. 

Hugo 2014. Die wording van ʼn vertaler, bl. 26.

Langner 2012. Nederland is diép gewortel in SA, bl. 9.

Marais, J.L. 1999. Afrikaanses kan bemagtig word deur Nederlands, bl. 6.

Naude, C. 2006. Die waarheid is dalk grys, bl. 3.

Roos, M. 1914. Waarom die Hollander Afrikaans moet ondersteun.

Scholtz, L. 1995. Gryp Nederlands se hand van vriendskap, bl. 12.

 

Terblanche, H.O. 1995. Nederland en Suid-Afrika: herontdekking van stamverwantskap. 

Terblanche, H.O. 1997. Suid-Afrika en Nederland – vreemdelinge vir mekaar. Die jare ná 1960, bl. 98-115. 

Terblanche, H.O. 1998a. Dialoog met Nederland oor die kwessie van strukturele geweld in Suid-Afrika. 

Terblanche, H.O. 1998b. Nederland en die Afrikaner: Gesprek oor apartheid. 

Terblanche, H.O. 2009. Die aard van diplomatieke, politieke en kulturele betrekkinge tussen Suid-Afrika en Vlaandere (1945-1990), bl. 77-97.

Terblanche, H.O. 2010b. Vlaandere en Suid-Afrika: Die donker skaduwee van apartheid, bl. 81-89.

Terblanche, H.O. 2010c. Die verskille tussen Nederland en Vlaandere ten opsigte van Suid-Afrika tydens die apartheidsjare: ʼn Ontleding, bl. 447-466.

Terblanche, H.O. 2012. Amsterdam as ’n anti-apartheidstad. 

Terblanche, H.O. 2013c. “De Overval”: aanslag op Suid-Afrikaanse Biblioteek in Amsterdam, bl. 41-61.

Van den Heever, C.M. 1939. Het ons Nederlands nog nodig?, bl. 680, 684.

Van Eeden 1998. Afrikaans hoort by Nederlands. Ons Afrikaanse taalverdriet.

Van Eeden 2015a. Het Afrikaans bo Nederlands vir ons enige voordeel gebring? Nee, bl. 4-5.

Van Eeden 2015b. Nederlands wás taal van Afrikaners, bl. 11.

Van Rensburg e.a. 1997. Afrikaans in Afrika. (Hoofstuk 6, bl. 63-64.)

Van Rensburg, C. 2012. So kry ons Afrikaans. (Hoofstuk 7, bl. 136-137.)

Van Wyk, J. (Johan) 1993a. Die onsigbare naelstring van taal, bl. 9.

Van Wyk, J. 1993b. Apartheid het taal tragies in Europa geknou, bl. 13.

Van Zyl, D. 1992. Sal Afrikaans die nuwe Suid-Afrika oorleef? Sterke band met Nederlands verrijkt beide talen. 

Van Zyl, D. 1995. Nederlands in Suid-Afrika – ou-ou tyding of nuwe lente?, bl. 76-78.

Viljoen, J.M.H. 1937c. Nederland – Suid-Afrika, bl. 13.

Wyngaard, B. 2016b. AKA 2016: My indrukke van die Afrikaanse Kultuurfees Amsterdam.

Boeke waarin die verhouding Nederlands en Afrikaans sedert 1994 onder die vergrootglas geplaas is

 

February (red.) 1994. Taal en identiteit: Afrikaans en Nederlands. 

 

Ester & Van Leuvensteijn (reds.) 1995. Afrikaans in een veranderende context. Taalkundige en letterkundige aspecten.

 

Nederlandstalige publikasies oor die verhouding Nederland – Suid-Afrika 

 

Viljoen, J.M.H. 1937c. Nederland – Suid-Afrika, bl. 13.

 

Cornelissen, J. 2014. De Nederlandstalige leerling en het Afrikaans, bl. 50-51.

De Boer, S. 1999. Van Sharpeville tot Soweto: Nederlands regeringsbeleid ten aanzien van apartheid, 1960-1977. 

De Graaff 1993. De mythe van de stamverwantschap: Nederland en de Afrikaners, 1902-1930.

Glorie 2014c. Ambassadeur André Haspels: ‘Het eindoordeel is positief’, bl. 30-32.

Jansen, E. 2015b. Ena Jansen praat oor Elisabeth Eybers, die literêre dubbelburger.

Kromhout 2014b. Politoloog: Roeland Muskens. ‘Apartheid werd nooit een halszaak’, bl. 208-209.

Liebregts e.a. (reds.) 2013. Zo ver & zo dichtbij. Literaire betrekkingen tussen Nederland en Zuid-Afrika. 

Marais, R. 2005. Nederlands en Afrikaans: een win-win-situatie, bl. 333-340.

Muskens 2014. Aan de goede kant. Biografie van de Nederlandse antiapartheidsbeweging 1960-1990. (Vgl. hieroor ook Kromhout 2014b.)

Oltmans 1993. Notities uit apartheidsland.

Schutte, G.J. 1993. De roeping ten aanzien van het oude Broedervolk: Nederland en Zuid-Afrika, 1960-1999. 

Vandamme 2016. Interview met de minister-president van Vlaanderen, Geert Bourgeois. ‘Zuidelijk Afrika blijft een prioriteit in ons buitenlands beleid”, bl. 150-151.

Van Lakerveld, C. (red.) 1994. Nederland tegen Apartheid. 

Vervaeke, L. 2015. Taalunie dreigt uiteen te vallen.

Wypkema 1945. Die Nederlandse stamverwantskap en kulturele bydrae, bl. 115-154.

 

Schutte, G.J. 2003. An On-Off Affair. Three Hundred and Fifty Years of Dutch South African Relations, bl. 184-192.

 

Coetzee, A. 2019. Die vier fases van kultuurskok. Geplaas 6 Des. 2019. https://voertaal.nu/die-vier-fases-van-kultuurskok/ (Oor verskille in die leefwyse tussen ’n Suid-Afrikaanse en Nederlandse omgewing.)

Van Zyl. D.P. 1992. Sal Afrikaans die nuwe Suid-Afrika oorleef? Sterke band met Nederland verrijkt beide talen. Neerlandia, 2: 50-51.

 

3.2 Hoe word Afrikaans in die Lae Lande bevorder?

 

“Afrikaans zal de eerstvolgende decennia niet ten onder gaan maar zich zoals elke taal aan maatschappelijke processen aanpassen. Een regering kan dan wel subsidiekranen dichtdraaien en departementen trachten te decimeren, de taal kan ze niet ongedaan maken. Daarom is het belangrijk het Afrikaans aan universiteiten buiten Zuid-Afrika blijvend te ondersteunen.” (T’Sjoen 2015)

 

“Vir die gemiddelde Afrikaner is Nederlands vandag net so vreemd soos Italiaans en Grieks.” (Van Eeden 2015b: 11)

 

“Dit is my indruk dat Krog, tesame met ’n aantal ander Afrikaanse skrywers, vir Nederlandse lesers ’n venster bied op wat in die Afrikaanse letterkunde gebeur en in daardie opsig kulturele begrip skep vir die spektrum van moontlikhede wat daar in Afrikaans bestaan. Ek lei uit resensente in Nederland se reaksies af dat hulle hoë waardering het vir die forsheid van haar werk en dit waardeer dat sy sommige Nederlanders se indruk, dat Afrikaans ’n soort prettige kindertaaltjie is, verpletter met haar optredes en die inhoud van haar werk.” (Prof L. Viljoen in: De Vries, W. & L. Viljoen 2019. Louise Viljoen stel ondersoek in na hoe Antjie Krog Nederlanders bewus maak van raakpunte met SA samelewing. Geplaas 10 Julie 2019.  https://www.litnet.co.za/viljoen-stel-ondersoek-in-na-hoe-krog-nederlanders-bewus-maak-van-raakpunte-met-sa-samelewing/) (Eie kursivering)

 

Anceaux 1936. Afrikaans en Nederlands, bl. 85. 

Bailey, A. 2016b.  Afrikaans onder die vergrootglas in Gent.

Bezuidenhout, Z. 2015. Dié Afrikaanse skrywers ook in Nederlands.

Botha, E. 1997. ʼn Eietydse en persoonlike perspektief op Afrikaans/Nederlands, bl. 10. 

Botha, L. 2016. Hersenspinsels oor die Week van de Afrikaanse roman 2016.

Claassens, C. & N. Meyer 2016a. Onderhoud: Afrikaanse Kultuurfees Amsterdam-hooforganiseerder aan die woord. 

Claassens, C. & N. Meyer 2016b. Onderhoud ná die Afrikaanse Kultuurfees Amsterdam 2016.

De Beer, L. 2012. Afrikaans sprei vlerkies en vlieg, bl. 17.

De Vries, A. 1999. Gevoel van stamverwantskap met Nederland is deesdae vreemd aan Afrikaanssprekendes, bl. 15.

De Vries, W. 2016d. Afrikaanse skrywers genooi na Lae Lande, bl. 21.

Glorie 2015c. Harlekijn-kultuurfees: Afrikaanse sangers verstom gehoor.

Glorie 2016. Amsterdam kry Zuid-Afrikahuis terug.

Glorie & Meyer 2015. Onderhoud: Afrikaanse musiek in Nederland, byvoorbeeld …

Hugo (red.) 2009. Halala Afrika. (Hoofstuk 2, bl. 50-52.)

Marais, J.L. 1999. Afrikaanses kan bemagtig word deur Nederlands, bl. 6.

Murray, P. 2006. Zuid-Afrikaans 131 jaar oud, bl. 15.

Scholtz, L. 2008. Afrikaans baie beter ontvang, sê taalman, bl. 8.

Spies, L. 2015. Behoud van Nederlands was nie haalbaar in SA nie, maar band is nog nie deurgesny, bl. 8-9.

Stehle 2013. Fees gedy in Nederland, bl. 7. 

Stehle 2014b. Afrikaans se vastrapplek in Nederland versterk, bl. 14.

Stehle 2015a. Derde Afrikaanse fees in 2016 in Amsterdam, bl. 24.

Van den Heever, C.M. 1939. Het ons Nederlands nog nodig?, bl. 680, 684.

Van der Watt, M. 2016. Week van de Afrikaanse Roman 2016: 7 dae in Amsterdam.

Van Niekerk, A. 2017. Goede Hoop. Zuid-Afrika en Nederland vanaf 1600, ’n bespreking. (Sien hieronder ook Henkes & Van der Waal 2017.)

Van Rensburg e.a. 1997. Afrikaans in Afrika. (Hoofstuk 6, bl. 63-64.)

Van Wyk, J. 1993a. Die onsigbare naelstring van taal, bl. 9.

Van Wyk, J. 1993e. Vastrapplek vir Afrikaans in Europa, bl. 15.

Van Wyk, J. 1993f. Voor in die wapad brand ʼn lig vir Afrikaans in Europa, bl. 15.

Van Zyl, W. 2014. Die Suid-Afrikaanse neerlandistiek: ʼn terughunkering na die Ryk?

Viljoen, J.M.H. 1937c. Nederland – Suid-Afrika, bl. 13.

Viljoen, L. 2014. Die rol van Nederland in die transnasionale beweging van enkele Afrikaanse skrywers, bl. 3-26.

Wypkema 1945. Die Nederlandse stamverwantskap en kulturele bydrae, bl. 115-154.

 

Van der Merwe, Q. 2017. Hugo Claus, Tom Lanoye, Protea, Vlaandere en Suid-Afrika. Geplaas 6 April 2017. http://www.litnet.co.za/hugo-claus-tom-lanoye-protea-vlaandere-en-suid-afrika/ 

 

Agterberg 1999. Op zoek naar raakpunten in de Afrikaanse literatuur. Afrikaanse letterkundigen strijden voor een plaats in de Nederlandse literatuurgeschiedenis, bl. 98-102. 

Buning 2012. Zuid-Afrika: niet Afrikaans genoeg?, bl. 91.

Cornelissen, J. 2014. De Nederlandstalige leerling en het Afrikaans, bl. 50-51.

De Jongh, L. 2015. De NZAV leeft voort!, bl. 202-203.

Horst, e.a. 2017. Onderhoud: Goede Hoop. Zuid-Afrika en Nederland vanaf 1600, Rijksmuseum tentoonstelling. (Sien hier onder ook Henkes & Van der Waal 2017.)

Jansen, C. 2014. ‘Afrikaans is nie so maklik nie’.

Jansen, E. 1998. De culturele relatie Nederland-Zuid-Afrika: vroeger en nu, bl. 677-682.

Jonckheere 1999. Van Mafeking tot Robbeneiland. Zuid-Afrika in de Nederlandse literatuur 1896-1996.

Liebregts e.a. (reds.) 2013. Zo ver & zo dichtbij. Literaire betrekkingen tussen Nederland en Zuid-Afrika.

Meulemans 2016. Week van de Afrikaanse roman 2016: Vonkel literaire happening bij deBuren, Brussel, donderdag 22 september 2016.

Opperman, A.J. 2017. Dié Afrikaanse skrywers vertrek na Lae Lande vir boekfees.

Rhebergen 2016. Maak kennis met Die Wasgoedlyn. Hier wordt muziekgeschiedenis geschreven, bl. 88-89. 

Schutte, G.J. 2014d. Op de zolders van de Keizersgracht. Nederlands – Zuid-Afrikaanse geschiedenissen.

T’Sjoen 2015a. Ons is nie almal so nie. Afrikaans in woelig vaarwater.

T’Sjoen 2016a. Nederlandstalige literatuur onder het Zuiderkruis.

T’Sjoen 2016b. Triangel voor het Afrikaans in Gent.

T’Sjoen 2016c. Derde Gentse colloquium over het Afrikaans.

Van den Berg, G. 2014d. “Weerbarstige betrokkenheid.”

Van der Ree 1996. Caleidoscoop, een bibliografisch overzicht van literatuur uit Zuid-Afrika in Nederlandse vertaling.

Van der Wouden, e.a. 2016. Het Taalportaal. Een nieuwe wetenschappelijke grammatica voor het Nederlands en het Fries (en het Afrikaans), bl. 157-167.

Carstens, W.A.M. & Y. T’Sjoen 2017. België gee Afrikaans ʼn kans. Beeld, 16 Sept. 2017, bl. 17.

 

T’Sjoen 2016d. Ghent University and South Africa: An overview and new perspectives.

 

Glorie, I. 2018. 22-23 september: vierde editie ”Festival voor het Afrikaans” in De Brakke Grond. Geplaas 19 Junie 2018. https://voertaal.nu/22-23-september-vierde-editie-festival-voor-het-afrikaans-in-de-brakke-grond/ 

Glorie, I. 2019. SANEC stimuleert zaken doen tussen Nederland en Zuidelijk Afrika. Geplaas 14 Jan. 2019. https://voertaal.nu/sanec-stimuleert-zaken-doen-tussen-nederland-en-zuidelijk-afrika/ 

Henkes, B. & M. van der Waal 2017. Verhalen van hoop. Een zoektocht naar meervoudige perspectieven op Nederlands-Zuid-Afrikaanse betrekkingen. Maandblad Zuid-Afrika, 94(7): 160-161, 166.

Scholtz, L. 2017f. Nederlands kan Afrikaans help. Die Burger, 31 Aug. 2017.

T’Sjoen, Y. 2017. ‘Laat leerlingen in humaniora kennis maken met het Afrikaans’. Geplaas 8 Aug. 2017. http://www.knack.be/nieuws/belgie/laat-leerlingen-in-humaniora-kennis-maken-met-het-afrikaans/article-opinion-885735.html

T’Sjoen, Y. 2018. Kostbare boekenschenking Afrikaanse letteren aan de Universiteit Gent. Geplaas 11 April 2018. http://www.litnet.co.za/kostbare-boekenschenking-afrikaanse-letteren-aan-de-universiteit-gent/  

Van den Berg, G. 2018. Nederland en Zuid-Afrika: een pleidooi voor hartelijkheid. Zuid-Afrika Spectrum, November 2018, bl. 114-116.

Van der Sijs, N. 2109. Afrikaans op de etymologiebank. Geplaas 30 April 2019. https://voertaal.nu/afrikaans-op-de-etymologiebank/

 

De Vries, W. & D. Meyer 2018. Deon Meyer is ”met groot warmte en gasvryheid regoor Nederland ontvang”. Geplaas 29 Mei 2018. https://voertaal.nu/deon-meyer-met-groot-warmte-en-gasvryheid-regoor-nederland-ontvang/ 

De Vries, W. & H. Willemse 2018. Nuwe leerstoel in Gent toonbeeld van internasionalisering deur Nederlands én Afrikaans, sê Hein Willemse. Geplaas 12 Febr. 2018. http://voertaal.nu/nuwe-leerstoel-gent-toonbeeld-van-internasionalisering-deur-nederlands-en-afrikaans-se-hein-willemse/

De Vries, W. & M. van der Waal 2018. In Afrikaanse letterkunde word ons globale verbondenheid steeds meer sigbaar, sê Margriet van der Waal. Geplaas 15 Maart 2018. http://voertaal.nu/afrikaanse-letterkunde-word-ons-globale-verbondenheid-steeds-meer-sigbaar-se-margriet-van-der-waal/

Du Plessis, Y. 2020. Afrikaans is groot … in Nederland! Die Republikein, 25 Junie 2020. https://www.republikein.com.na/nuus/afrikaans-is-groot-in-nederland2020-06-04/ 

PEN Afrikaans 2018. Afrikaanse boeke in Nederland. Geplaas 9 Julie 2018. https://www.litnet.co.za/afrikaanse-boeke-in-nederland/

Stehle, R. 2018. Wannie woeker vir Afrikaans. Beeld, 21 April 2018. https://www.netwerk24.com/Stemme/Aktueel/wannie-woeker-vir-afrikaans-20180420 

Stehle, R. 2018. Plan vir Afrikaans in skole in Lae Lande. Geplaas 3 Mei 2018. https://www.netwerk24.com/Vermaak/Boeke/plan-vir-afrikaans-in-skole-in-lae-lande-20180503

Van der Watt, M. 2018. Afrikaanse vertalings in die kollig tydens Vertaalslag 2018, Amsterdam. Geplaas 4 April 2018. http://www.litnet.co.za/afrikaanse-vertalings-die-kollig-tydens-vertaalslag-2018-amsterdam/ 

 

Francken, E. 2017. Nederlandse tippetoppetepeltuitjies. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, 57(1): 222-226.

Links, T.H. & W.J. van Zyl 1991. Nederlands op skool? Bron van kommer en frustrasie? Karring, 2: 6, 8-10.

Malgas, D. 1991. Nederlands op skool? Bron van kommer en frustrasie? Karring, 2: 6, 7-8.

Titus, D. 2017. Om in Nederland te studeer. Maandblad Zuid–Afrika, 94(5): 116-117.

Van Zyl. D.P. 1992. Sal Afrikaans die nuwe Suid-Afrika oorleef? Sterke band met Nederland verrijkt beide talen. Neerlandia, 2: 50-51.

Van Zyl, I. 2017. ’n Nuwe Bennie Griessel – in Nederlands. Geplaas 11 Julie 2017. http://www.litnet.co.za/n-nuwe-bennie-griessel-in-nederlands/ 

 

Kunsredaksie 2017. Vertaalfonds gee Afrikaanse letterkunde vlerke. Geplaas 10 Julie 2017. http://www.netwerk24.com/Vermaak/Boeke/vertaalfonds-gee-afrikaanse-letterkunde-vlerke-20170710 

Stoffer, M. & N. Meyer 2017. PEN Afrikaans Vertaalfonds: ’n onderhoud met Marga Stoffer. Geplaas 12 Julie 2017. http://www.litnet.co.za/pen-afrikaans-vertaalfonds-n-onderhoud-met-marga-stoffer/ 

 

Die Afrikaanse leerstoel in Amsterdam

 

Glorie 2016f. Ena Jansen zwaait af, bl. 146, 148.

Viljoen, J.M.H. 1937a. Die Afrikaanse leerstoel in Amsterdam, bl. 3.

Viljoen, J.M.H. 1937d. Die Afrikaanse leerstoel in Amsterdam, bl. 11.

 

’n Afrikaanse leerstoel in Gent

 

De Vries, I. 2017b. Internasionale betrokkenheid by Afrikaans neem toe. Geplaas 27 Sept. 2017. http://www.litnet.co.za/internasionale-betrokkenheid-afrikaans-neem-toe/  

Glorie, I. 2019. Afrikaans in Amsterdam. Geplaas 3 Okt. 2018. https://voertaal.nu/afrikaans-in-amsterdam/

T’Sjoen, Y. 2017. Leerstoel Zuid-Afrika aan de Universiteit Gent. Geplaas 6 Julie 2017. http://www.litnet.co.za/leerstoel-zuid-afrika-aan-de-universiteit-gent/ 

Veltkamp Visser, S. 2018. Afrikaans in Amsterdam. De geschiedenis van de Leerstoel Afrikaanse taal en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en het Suid-Afrikaanse Instituut (1932-2016). Amsterdam: Stichting Zuid-Afrika-Huis Nederland. 

 

Oor Zuid-Afrika-huis

 

Buning 2016. Veel belangstelling voor vernieuwd Zuid-Afrikahuis, bl. 166.

De Melker, 2014. Vier eeuwen en werken aan de Keizersgracht, bl. 150-151.

Glorie 2014b. Interview met Ena Jansen: ‘Het Zuid-Afrikahuis is ook óns bezit’, bl. 154, 166.

Jansen, E. 1998. De culturele relatie Nederland-Zuid-Afrika: vroeger en nu, bl. 677-682.

Schutte, G.J. 2014d. Op de zolders van de Keizersgracht. Nederlands – Zuid-Afrikaanse geschiedenissen

Terblanche, H.O. 2014c. Keizersgracht 141, bl. 30-32.

Van den Berg, G. 2014a. Het Zuid-Afrikahuis is gered.

Van den Berg, G. 2014b. Overeenkomst Zuid-Afrika-huis Amsterdam en Die Burger Kaapstad. 

Van den Berg, G. 2014c. De kogel is door de kerk. ZASM en Naspers sluit overeenkomst, bl. 76-77.

Van den Berg, G. 2014d. “Weerbarstige betrokkenheid.”

Van der Kaaij, M. 2014. Het Zuid-Afrikahuis is gered.

Vissers, P. 2020. Geruzie over de ‘kleur’ van het Zuid-Afrikahuis. Trouw, 7 Maart 2020. https://www.trouw.nl/binnenland/geruzie-over-de-kleur-van-het-zuid-afrikahuis~ 

 

Prins, J. 2018. Afrikaans-Nederlandse webwerf. Voertaal haak by LitNet aan. Beeld, 25 Jan. 2018, bl. 3.

Stehle, R. 2018. Amsterdamse huis propvol SA. Geplaas 28 April 2018. https://www.netwerk24.com/Stemme/Aktueel/amsterdamse-huis-propvol-sa-20180428 

 

Die volgende persverklaring oor ‘n nuwe inisiatief is op 24 Januarie 2018 uitgereik:

 

“Op 24 januari 2018 zal de nieuwe website Voertaal (www.voertaal.nu) live gaan. De website Voertaal is een gezamenlijk initiatief van Stichting Zuid-Afrikahuis Nederland (SZAHN) (Amsterdam, Nederland) en LitNet (Kaapstad, Zuid-Afrika). De website richt zich op alle mensen die Nederlands en Afrikaans spreken in Nederland, Vlaanderen, Zuid-Afrika, Suriname, de Antillen en de diaspora. Doelstelling is de vanzelfsprekendheid van het Afrikaans en Nederlands als ‘lingua franca’ in het culturele en economische verkeer. De redactie wordt gevormd door onafhankelijke journalisten die niet gebonden zijn aan enigerlei politieke of religieuze beweging. 

 

Door een breed scala van artikelen aan te bieden over cultuur, literatuur, geschiedenis, politiek, toerisme en culinaria op een taalniveau dat voor een gemiddelde krantenlezer goed te volgen is, hoopt de website een bijdrage te leveren aan de verbreding van de kennis van Nederland, Vlaanderen en Zuid-Afrika en het Nederlands en Afrikaans. Daarnaast kan de website ook gezien worden als een bescheiden poging om een alternatief te bieden voor het Engels als lingua franca. Ook zal de website iedere dag korte berichten plaatsen uit de actualiteit om de lezer goed geïnformeerd te houden. 

 

Meer informatie: 

 

Nederland/Vlaanderen: Guido van den Berg, directeur Zuid-Afrikahuis + (31) (0)6 44301176 

vandenberg@zuidafrikahuis.nl” 

 

3.3 Hoe word Nederlands in Suid-Afrika bevorder?

 

“Ik denk dat Zuid-Afrika zich zal blijven ontwikkelen. Misschien in een lager tempo dan we allemaal graag zouden willen zien. Maar het is voor Nederland wel belangrijk om te blijven willen bijdragen aan de ontwikkelingen. Dus al blijft het nog een paar jaar doormodderen, we moeten wel gecommitteerd blijven, gericht op zamenwerking en kennisoverdracht.” (Oud-ambassadeur van Nederland André Haspels, in ʼn onderhoud in Glorie 2014: 32)

 

“There are already 350 Dutch companies operating in South Africa, while about 20 local companies are active in the Netherlands.” (Munusamy 2015b)

 

“…, ek merk geen belangstelling onder Afrikaners vir toenadering tot Nederlands nie. Aansluiting by die Nederlandse Taalunie vind geen steun onder Afrikaners nie en Nederlandse TV- en radioprogramme is in Suid-Afrika afwesig; Nederlandse boeke en musiek eweneens. Die Afrikaner is diep ingegrawe in die Angelsaksiese wêreld en soos dit nou lyk, is volledige verengelsing die Afrikaner se voorland.” (Van Eeden 2015b: 11)

 

Aanvullende bronne

 

Botha, E. 1997. ʼn Eietydse en persoonlike perspektief op Afrikaans/Nederlands, bl. 10. 

Burger, W. 2016. SA goed vir Belg se skryfwerk, bl. 17.

De Vries, W. 2013. Biblioteek venster op die Lae lande.

Erasmus, D. 1999. Gee Nederlands voet in deur.

Hugo 2008b. Valse vriende – die gevaarlike avontuur van vertaal uit Nederlands. 

La Vita, M. 2018b. ‘Pragtige en besmette taal’. Die Burger, 16 Maart 2018, bl. 11.

Marais, J.L. 1999. Afrikaanses kan bemagtig word deur Nederlands, bl. 6.

Olivier, G. 1998. Kultuurmengsel van Afrika en Europa is nodig in SA, bl. 15.

Van Niekerk, L. 1919. Die waarde van die studie van die Nederlandse letterkunde vir die Afrikaner, bl, 226-230. 

Van Rensburg e.a. 1997. Afrikaans in Afrika. (Hoofstuk 6, bl. 63-64.)

Van Rensburg, C. 2012. So kry ons Afrikaans. (Hoofstuk 7, bl. 136-137.)

Van Wyk, J. 1993d. Diepe kommer oor Nederlands in Europa, bl. 13.

Van Zyl, D. 1995. Nederlands in Suid-Afrika – ou-ou tyding of nuwe lente?, bl. 71-78.

Van Zyl, W. 1995b. Die Vlaamse en Afrikaanse letterkundes, bl. 78-79. 

Van Zyl, W. 2014. Die Suid-Afrikaanse neerlandistiek: ʼn terughunkering na die Ryk?

Viljoen, J.M.H. 1937c. Nederland – Suid-Afrika, bl. 13.

Wypkema 1945. Die Nederlandse stamverwantskap en kulturele bydrae, bl. 115-154.

 

Agterberg 1999. Op zoek naar raakpunten in de Afrikaanse literatuur. Afrikaanse letterkundigen strijden voor een plaats in de Nederlandse literatuurgeschiedenis, bl. 98-102. 

Buning 2012. Zuid-Afrika: niet Afrikaans genoeg?, bl. 91.

Glorie 2014a. Interview met Eureka Barnard, SASNEV-manger. ‘30 miljoen mensen die elkaar kunnen verstaan’, bl. 104-155.

Grezel 2014. De Taalunie moet makelen en schakelen. Gesprek met Geert Joris, algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie.

Huigen 2007. De contouren van een Nederlandse schrijftraditie in Zuid-Afrika tussen 1652 en 1925, bl. 23-31.

Jansen, E. 1998. De culturele relatie Nederland-Zuid-Afrika: vroeger en nu, bl. 677-682.

Liebregts e.a. (reds.) 2013. Zo ver & zo dichtbij. Literaire betrekkingen tussen Nederland en Zuid-Afrika.

T’Sjoen 2016a. Nederlandstalige literatuur onder het Zuiderkruis.

Van Bruggen 2013. Onzekere toekomst voor Nederlandse onderwijs in Zuid-Afrika, bl. 142.

Vandamme 2016. Interview met de minister-president van Vlaanderen, Geert Bourgeois. ‘Zuidelijk Afrika blijft een prioriteit in ons buitenlands beleid”, bl. 150-151.

Van der Ree 1996. Caleidoscoop, een bibliografisch overzicht van literatuur uit Zuid-Afrika in Nederlandse vertaling.

Vervaeke, L. 2015. Taalunie dreigt uiteen te vallen.

Wiedemeijer 2015. Nederlandse samenwerking bekroond tijdens Grahamstown Festival, bl. 146, 166.

 

Schaafsma, E. 2010. Ons Zuid-Afrika: Nederlandse sporen in het land van de boeren, Kaap de Goede Hoop en anti-apartheidsstrijd. Doetinchem: Reed Business.

 

Bakker e.a. (eds.) 2014. Eclectic ZA Wilhelmiens. A shared Dutch built heritage in South Africa.

Jonckheere 1997. Dutch Studies in South Africa, bl. 268-269.

Munusamy 2015b. Going Dutch: Searching for Van Riebeeck, finding Netherlands.

 

Gents Centrum voor het Afrikaans en de Studie van Zuid-Afrika (UGent) 2018. Plannen van UGent voor een leerstoel Nederlands in Zuid-Afrika. Geplaas 26 Okt. 2018. https://www.neerlandistiek.nl/2018/10/plannen-van-ugent-voor-een-leerstoel-nederlands-in-zuid-afrika/ 

Nederlandse Taalunie 2019. Het Nederlands in het buitenland levert veel voordelen op voor Nederland en Vlaanderen. Geplaas 13 Junie 2019. https://www.neerlandistiek.nl/2019/06/het-nederlands-in-het-buitenland-levert-veel-voordelen-op-voor-nederland-en-vlaanderen/ 

T’Sjoen, Y. 2017. Bloesems van de Zuid-Afrikaanse neerlandistiek. Geplaas 4 Julie 2017. http://www.litnet.co.za/bloesems-van-de-zuid-afrikaanse-neerlandistiek/ 

 

Internetskakel

 

http://sasnev.co.za/ – Suid-Afrikaanse Sentrum vir Nederland en Vlaandere (SASNEV), geleë te Sentraalplein 4, Pinelands, tel. 021 531 5381.

Biblioteek by SASNEV:

 

“De Nederlandse Bibliotheek is een unieke Bibliotheek in Zuid-Afrika, dankzij haar uitgebreide collectie van meer dan 30,000 Nederlandstalige boeken, tijdschriften, cd’s en dvd’s. De Bibliotheek biedt een grote collectie romans, maar ook veel non-fictie- en kinderboeken. Het beschikt over: 

• 12,000 romans
• 13,000 non-fictie
• 3,000 jeugdboeken
• 300 naslagwerken
• 1,000 cd’s
• 600 dvd’s.” 

SASNEV-nuusbrief, Junie 2019. https://mailchi.mp/9d36c47d6b9a/fws19s7z24-2988773?e=5312ea8e91 

 

Wikipedia 2013 (116). Verwantschap tussen Afrikaans en Nederlands.

 

—————

PERSVERKLARING – PERSBERICHT: 

 

Bekendstelling van Eenders & Anders, Afrikaans/Nederlandse lespakket en webblad vir Afrikaans Huistaal – ʼn opwindende nuwe belegging in Suid-Afrika se jeug 

 

Inleiding 

 

Nadat die Nederlandse taal om en by dertig jaar lank afwesig was in Suid-Afrikaanse skole, kondig Die Suid-Afrikaanse Sentrum vir Nederland en Vlaandere (SASNEV) en Protea Boekhuis met groot genoegdoening aan dat die eerste Afrikaans/Nederlandse lespakket vir skole, Eenders & Anders, vanaf 22 Januarie 2018 beskikbaar is. 

 

Die Afrikaans/Nederlandse lespakket – ’n reeks vir graad 6- tot graad 11-leerders – het ten doel om leerders wat Afrikaans Huistaal neem aan die Nederlandse/Vlaamse kultuur, taal en letterkunde bekend te stel. Leerders vertrek vanaf ’n bekende terrein (Afrikaans en Suid-Afrika) na nuwe wêrelde (die Nederlandse taal, en Nederland en België). Hulle fokus op dit wat dieselfde is in die verskillende lande en tale, maar ondersoek ook dit wat anders is. 

 

Temas 

 

Graad 6: Aangename kennis! – Prettig met je kennis te maken! 

Graad 7: Koningskos – Een koningsmaal 

Graad 8: Ridders en rolmodelle – Ridders en rolmodellen 

Graad 9: Fietsry – Fietsen 

Graad 10: Kampeer – Kamperen 

Graad 11: Sprokie vir ’n stadskind – Sprookje voor een stadskind 

 

Die meeste leerders sal bekend wees met byvoorbeeld die legendariese karakters wat bespreek word en sal besef dat ons kulture baie deel, maar dat daar tog verskille is – sommige oppervlakkig, ander meer diepgaande. Leerders ken Suid-Afrikaanse lekkernye soos melktert en koesisters, maar wat van lekkernye soos die Nederlandse stroopwafel of sy ouboet, die Belgiese wafel? Leerders sal leer van hoe Nederlanders en Vlaminge kampeer, hoe belangrik fietse in Nederland is, voorgestel word aan ridders en ons eie rolmodelle, en vele ander interessante dinge.

 

Kurrikulum-inligting 

 

Eenders & Anders voldoen aan al die vereistes van die Nasionale Kurrikulum- en Assesseringsbeleidsverklaring (NKABV). Die volledige lespakket vir graad 6- tot graad 11-leerders wat Afrikaans Huistaal neem, kan per eenheid (’n leerderboek en onderwysersgids per graad) gedurende ’n tweeweeksiklus in die skooljaar aangebied word. Dit is so saamgestel dat dit een van die 2 hoofstukke in die taalhandboeke kan vervang. Dit kan as verryking vir die topklasse aangebied word en verder gebruik word as hersiening,bykomende materiaal vir die onderwyser, of doodeenvoudig as ’n prettige kennismaking met die Nederlandse taal, Nederland en België. Die taalaspekte dek onder meer gedeeltes waar ooreenkomste en verskille tussen Afrikaans en Nederlands duidelik ter sprake is, soos spelling, leenwoorde en woordeskatontwikkeling. 

 

Die inhoud van die lespakket vir graad 6, 7, 8 en 9 sluit aan by die NKABV-kurrikulum kwartaal 2, week 5 en 6. Vir hierdie grade dek dit al die werk wat in week 5 en 6 in kwartaal 2 in die kurrikulum uiteengesit word, maar betrek ook werk uit ander weke. Die inhoud van lespakket 10 en lespakket 11 dek al die werk wat in kwartaal 4, week 33 en 34, in die kurrikulum uiteengesit word, maar betrek ook werk uit die weke direk vóór en ná hierdie twee weke. 

 

Daar is ook ʼn bonus vir onderwysers! As deel van die lespakket is ʼn spesiale Kwartetspel ontwikkel. Die onderwysersgidse vir graad 6 tot 8 ontvang ʼn bonus Eenders & Anders Kwartetspel wat bestaan uit nie minder nie as 9 kwartette (kategorieë). Die Kwartetspel is ʼn kaartspel waarin die spelers probeer om soveel moontlike kwartette (4 kaarte by elke bypassende tema) te versamel. 

 

Taalgebied 

 

Die projek wil taalgrense uitwis en sprekers van dieselfde moedertaalgemeenskap oor kontinente heen in hul Eenders(heid) & Anders(heid) aan mekaar bekendstel. Afrikaans is die moedertaal van 7 miljoen Suid-Afrikaners. Nederlands is die taal van ongeveer 17 miljoen Nederlanders in Nederland en van 6 miljoen Vlaminge in buurland België. Dit is dus byna 30 miljoen mense wat mekaar so om en by kan verstaan. Die Vlaminge praat hul Nederlands met ’n uitspraak wat partykeer soos Afrikaans klink. Dit word genoem Vlaams. Maar in teenstelling tot Afrikaans, is Vlaams ’n taal wat slegs gepráát word – skryf en lees doen Vlaminge in Nederlands. Gedurende die twee weke waartydens leerders hierdie lespakket gebruik, word hulle op ’n opwindende, avontuurbelaaide reis geneem na die Lae Lande.

 

Die lespakket Eenders & Anders bied leerders ’n venster op die Lae Lande (Nederland en België) en bestaan uit: ’n leerderboek en ’n onderwysersgids per graad en ’n webwerf. Op Vrydag 9 Februarie 2018 sal die webblad vir Eenders & Anders operasioneel wees (www.lespakket.co.za). Benewens die aanlynwinkel van Protea Boekhuis (www.proteaboekwinkel.com) kan bestellings ook op hierdie webblad geplaas word.

 

Vir meer inligting kontak: 

Carla Lang van Protea Boekhuis by carla@proteaboekhuis.co.za of 082 884 8500 

Eureka Barnard van SASNEV by eureka@sasnev.co.za of 083 460 4122 

 

Datum uitgereik: 9 Februarie 2018

 

——————–

 

3.4 Taalverskille tussen Nederlands en Afrikaans

 

Antonissen 1959. Afrikaans voortrefliker as Nederlands? Of andersom?, bl. 59-68.

Hugo 2008b. Valse vriende – die gevaarlike avontuur van vertaal uit Nederlands. 

 

Langenhoven 1913. Die verwantskap tussen Nederlands en Afrikaans, bl. 666-669. 

Le Roux, T.H. 1913a. Die verwantskap tussen Nederlands en Afrikaans’ bl. 135-140.

Neutelings 1998. Nederlander in Afrika, bl. 282-284.

Nienaber, G.S. 1949. Oor Afrikaans, Deel 1. (Hoofstuk II, bl. 54-95.) 

Stoops 1982. Afrikaans-Nederlandse taalverkenning. 

Stoops 1995. Bobbejane en Bavianen.

Van Keymeulen 2010. Standaardisatie en destandaardisatie bij Vlamingen en Afrikaners. 

Van Keymeulen 2013. Het Afrikaans en de Nederlandse kustdialecten, bl. 303-319.

 

Donaldson 1994. Afrikaans, bl. 478-505. (Goeie grammatikale oorsig vanuit ʼn Engelse perspektief.)

Lombard, L. 2016. 29 amusing Dutch words South Africans will even find funnier.

 

Woordeboeke

 

Dekker & Paardekooper 1990. Nederlands-Afrikaanse woordeboek.

Pheiffer, R. e.a. 2011. Protea Miniwoordeboek: Afrikaans – Nederlands / Nederlands – Afrikaans. 

 

Internetskakel

 

Wikipedia 2013a. Afrikaans. 

Wikipedia 2013 (116). Verwantschap tussen Afrikaans en Nederlands.

Wikipedia 2014 (60). Afrikaans grammar.

Wikipedia 2014 (154). Verskille tussen Afrikaans en Nederlands.

4. Samevatting